مقدمه
پیش از اسلام – پارسی – پارتی

استفاده از حیاط مرکزی در بین النهرین به زمان اوروک (2500– 3000 ق.م) بر می گردد. که به عنوان یک فرم کلی در احداث بناها به کار می رفته است. حیاط مرکزی که قبل از اسلام به دلایل گوناگون مورد استفاده بوده در فرهنگ اسلام به عنوان بیانی از احساس مسلمین نسبت به فضا معنا یافته و چه از نظر کاربردی و چه از دید سمبلیک به اوج خود می رسد.

سنت پیشینه
حیاط فضایی در معماری است که دو کاربرد زیر را دارد:
حیاط در معماری
آن قسمت از عرصه که در اشتغال ساختمان نباشد و معمولاً محصور، گلکاری و درختکاری می‌شود.
حیاط در بناهای قدیمی مرکز و قلب ساختمان بوده است. حیاط مرکزی همراه با ایوان در هر سمت، ویژگیی بود که از گذشته‌های دور در معماری ایرانی به چشم می‌آمد. همچنین حیاط محلی برای تجمع و معمولاً چهار گوش بوده. ابعاد حیات را تعداد و عملکرد فضاهای اطراف آن تعیین می‌کنند. هر حیاط معمولاً یک حوض و چند باغچه دارد که بسته به شرایط مختلف محلی نظیر آب و هوا و عوامل فرهنگی اشکال متفاوتی می‌یابد.

برای دانلود و توضیحات بیشتر به ادامه مطلب مراجعه نمائید…..

گرچه اين شيوه به ظاهر در قرن اول هجري قمري پديدار گشت و تا قرن چهارم ادامه يافت، اما بايد به خاطر داشت كه اين شيوه ريشه در معماري پيش از خود داشت و بر معماري پس از خود نيز تأثير نهاد. اين شيوه در دوره‌اي بسيار پرفراز و نشيب در تاريخ كشورمان به مركزيت خراسان بالنده بود و به مرور زمان به شهرهاي ديگر نيز نفوذ كرد.

بناهاي ساده اين دوره يادآور ساده‌زيستي مسلمانان راستين صدر اسلام است. در آنها از تزيينات [انبوه ] سراغي نمي‌توانيم بگيريم؛ همچنين مردم‌واري به عنوان تأمين نيازهاي اساسي مردم در اين شيوه جايگاه ويژه‌اي داشت. در نحوه بكارگيري مصالح نيز سعي بر آن بود تا از مصالح بوم آورد، مصالحي كه در نزديكي محل ساخت يافت مي‌شود استفاده شود.

برای دانلود و توضیحات بیشتر به ادامه مطلب مراجعه نمایید…

قدمت این خانه به زمان زندیه برمی‌گردد
حیاط‌های اصلی اندرونی و بیرونی آن همان دوره ساخته شده‌اند
شالوده اولیه مجموعه عامری ها دوران زندیه كه در دوران قاجار مرمت و بازسازی شده
متعلق به یكی از حكام محلی كاشان، معروف به ‘ سهام السلطنه عرب ‘بوده
در زمان قاجار توسط حسام‌السلطنه حیاط‌هایی به این خانه اضافه شده‌اند
خانه ی عامری‌ها شامل حدود ۸۵ اتاق وهفت حیاط است و مساحت هفت‌هزار متر مربع
چهار حیاط بیرونی، اندرونی، مهمانخانه عامری ها توسط خدمه و سوارکاران نظامی مورد استفاده قرار میگرفته و در 3 حیاط دیگر هم بستگان سهام‌السلطنه سکونت داشته‌اند.

دو حیاط اندرونی و بیرونی حیاط ابراهیم خلیل الله خان عامری )پسر سهام السلطنه)
دو حیاط اندرونی و بیرونی یوسفیان
دو حیاط دیگر متعلق به خانه ای بنام رییسان
و یك حیاط دیگر بنام حشمت الله خان (بردار سهام السلطنه)
(بعد از سهام السلطنه، حیاط‌های بیرونی و اندرونی در اختیار پسرش، ابراهیم خلیل خان عامری قرار گرفت و بقیه ساختمان‌ها نصیب دیگر وراث او شد اما به مررو زمان بعضی از این حیاط‌ها تفکیک شدند و به افراد دیگر فروخته شدند.)
برای دانلود و توضیحات بیشتر به ادامه مطلب مراجعه نمایید…

مقدمه
ساده ترين تعريفي راكه بخواهيم براي آجر بنمائيم آن است كه بگوئيم آجر سنگي است مصنوعي كه از پختن خاك رس با استخوان بندي اصلي سنگ بدست مي آيد و ابعاد و تعداد آن مطابق احتياج ما قابل تغيير مي باشد .
آجر همچنین به عنوان یکی از مصالح ساختمانی از دیرباز مورد استفاده بوده‌ است. مصرف آجر به عنوان مصالح ساختمانی در ایران سا بقه باستانی دارد. در حال حاضر با توجه به بالا رفتن تراکم جمعیت و ساخت بناهای چندین طبقه استفاده از آجر در اسکلت این نوع ساختمان‌ها مقدور نیست و از اسکلت‌های فلزی یا بتنی استفاده می‌شود؛ ولی از آجر برای نماسازی استفاده می‌شود و یا در قسمتی از سالن و سایر فضاها آجر را بطور نمایان بکار می‌برند.

به طور کلی استفاده از آجر در طول تاریخ ایران بسیار گسترده بوده و بناهای بیشماری اعم از آتشکده، مسجد، ساختمان‌های مسکونی و… به وسیله آجر در ایران ساخته شده‌اند.

برای دانلود و توضیحات بیشتر به ادامه مطلب مراجعه نمائید…

برای دانلود ، مشاهده برخی اسلایدها و توضیحات بیشتر به ادامه مطلب مراجعه نمائید…..

مهرابه
مهرابه یا محراب که در معماری مساجد جایگاه تعریف شده ای دارد، مانند هر عنصر معماری دیگر، سرگذشتی طولانی را پشت سرگذاشته و در مورد سرچشمه پیدایش آن نظریات مختلفی مطرح است به طوری که برخی آن را به دوران پیش از اسلام نسبت می دهند وبرخی دیگر آن را فقط مختص معماری اسلامی می دانند.
فرم مهراب در مساجد، عبارت است از فرورفتگی طاقچه مانندی در دیوار که سمت قبله یا مکه را نشان می دهد. در حقیقت محراب در حکم یک جهت نما عمل می کند.
اما سابقه این فرم معماری، یعنی فرورفتگی طاقچه مانندی که جهت نیایش را مشخص کند در آیین ها و ادیان ایرانی پیش از اسلام نیز وجود داشته است.

برخی با اشاره به نحوه نگارش کلمه مهرابه آن را مرکب از دو جزء مهر+ پسوند آبه که نشانگر مکان است(آبه به معنی جای گود است.) و در کلماتی مانند سردابه و گرمابه نیز به کار رفته می دانند و بنابراین معتقدند، مهرابه نشانه ای است که از آیین های مهرپرستی به یادگار مانده و بعدها چون به کار مسلمانان برای نشان دادن قبله می آمده آن را در معماری مسجد نیز به کار برده اند. اما برخی دیگر با این نظریه مخالف هستند و محراب را کلمه ای عربی و از ریشه حرب دانسته و به معنی جایگاه جنگ و نبرد مومن با شیطان یا نبرد با نفس اماره قلمداد کرده اند.
اما آن چه مسلم است، در بسیاری از آیین های دیگر نیز این فرم معماری با تغییرات یا اختلافاتی به کار می رفته یا هنوز می رود.