كاروانسرا در ايران:
پيشينه:
اعراب چاپار خانه هاي پيش از اسلام را رباط ميگفتند. قديميترن كاروانسراهاي موجود در ايران مربوط به دوره ساساني است.
اين كاروانسراها با لاشه سنگ وملات گچ وگل ساخته شده اند.در دوره اسلامي بيشترين كاروانسراها از دوره سلجوقي به بعد است در دوره ال بويه وال زياركاروانسراي چنداني نداريم.رباط ماهي قديميترين رباط اسلامي است(چهار ايواني). كاروانسراهاي قديمي دو ايواني و به تدريج چهار ايواني شده اند. تزيينات كاروانسراهاي قديميتر بيشتر با اجر و جديدتر كاشي نيز استفاده شده است. رباط شرف در جاده مشهد به مرو (سرخس) (قرن5و6 )مربوط به دوره سلطان سنجراست و چهار ايواني است .گفته ميشود كه رباط ابگينه همان جاي رباط شرف در قديم ساخته شده است. رونق كاروانسرا در ايران تا جاييست كه جاده ابريشم رونق دارد و مشاهده ميشود كه در دوره تيموري جاده ابريشم از رمق مي افتد.

كاروانسرا معماري چند منظوره دارد:يعني دران واحد هم قلعه بازار تجاري و نظامي است . براي تامين اب اب انبار داشته است و بيشتر جلو سر دربوده است. از دوره صفوي و بيشتر قاجاري كاروانسراها داراي تاسيسات فاضلاب ميشوند از صفوي به پيش سيستم گرمايشي بخاري ديواري ولي از قاجار به بعد بخاري حلبي هاي چوب سوز ميباشد. بخاري ديواري غير از كار گرمايشي كار تهويه هوا را نيز انجام ميداده است.

برای دانلود و توضیحات بیشتر به ادامه مطلب مراجعه نمائید…..