یكی از جمله كامل ترین و عالی ترین آثار معماری هند، بنای زیبای تاج محل است. این بنا با ۵۸ متر ارتفاع در ۲۰۰ كیلومتری جنوب دهلی نو و در نزدیکی اگرا درمنطقه اوتار پرادش هندوستان واقع شده است.
قسمت‌های زیادی از تاج محل اكنون از بین رفته است. آنچه امروز از این بنا باقی مانده یك باغ اصلی به نام چهار باغ و ساختمان سفید مقبره كه گویی روی یك سكو قرار گرفته و به رودخانه جمنا مشرف است.

“ادوین آرنولد”، شاعر انگلیسی، در توصیف تاج محل می نویسد: “این ساختمان به مانند دیگر بناها، صرفا یک کار معماری نیست، بلکه روی سنگ های زنده آن اشتیاق و علاقه شدید عاشقانه یک امپراتور حک شده است.”

رابیند رانات تاگور، شاعر و اندیشمند بنگالی هند این بنا را “قطره اشکی بر رخسار تاریخ” نامیده است .

و جهانیان تاج محل را به عنوان یکی از هفت عجایب دنیا شناخته اند.

معرفي تاج محل:
ساخت: به سال 1040ه.ق. تا 1057 ه.ق.
معمار: استاد عیسی و یا ملا مرشد شیرازی
تاج محل در دوران مغول و با بهره‌گیری از موتیفهای سنتی و عناصر معماری اسلامی مورد استفاده در مساجد ساخته شده است.
پلان مركزی یك تمهید خاص و قابل قبول را به وجود می‌آورد. در ادامه حیاط مركزی،گنبد،قوسها و سردرهای تزئین شده، معماری متشكل از فرم، فضا، نور و تزئینات را به وجود می‌آورد كه قصد دارد با پدیدآوردن نمادهای مقتدرانه و صحیح، یك ساختمان دارای معانی فرهنگی را پدید آورد.
این بنا در کنار رود آگرا بر پا شده است . استقرار مزار در كنار رودخانه موجب شد كه عمارت مزار از نواحی واقع در آن سوی رودخانه یا از سوی كسانی كه از طریق رودخانه عبور می‌كردند، به خوبی قابل مشاهده باشد.
افزون بر این،اهمیت عمارت مزار از لحاظ بصری برای بازدیدكنندگان و زائران بیشتر نیز شد، زیرا جلوخان و دروازة ورودی باغ در امتداد محور طولی مجموعه و در سوی دیگر باغ قرار داشت، و استقرار مزار در سوی دیگر باغ و در امتداد همان محور نه تنها از اهمیت و شكوه بنا نمی‌كاهد، بلكه طولانی‌تر شدن مسیر و زمان دسترسی به آن و نقاط دید بیشتر در طی زمان طولانی‌تر تا هنگام رسیدن به آن بر اهمیت بنا افزوده است.

چکیده:
خانه فضایی است که آدمی از دیرباز به طور روزمره از آن تاثیر گرفته و برآن تاثیر می گذارد و خانه اولین فضایی است که آدمی احساس تعلق فضایی را درآن تجربه می کند احداث یک خانه پدیده ای فرهنگی محسوب شده و شکل و سازمان فضایی آن به شدت تحت تاثیر فرهنگی است که به آن تعلق دارد از طرفی دیگر با بررسی آموزشهای دینی و اسلامی در ارتباط با ویژگیهای خانه مطلوب با مقولاتی مانند توصیه به داشتن حریم خانه، پرهیز از اشراف متقابل نور درخانه ،پرهیز از بیهودگی ایجاد آرامش ، امنیت ، سکون و … مواجه می شویم. لذا با توجه به فرهنگ غنی ایران زمین و همچنین براساس موارد مطرح شده درمسکن مطلوب دراسلام نیاز به شناخت و بیان عناصر و ویژگیهای موجود درطراحی مسکن ایرانی براساس فرهنگ ایرانی و مباحث مطرح شده دردین و شریعت احساس می شود.

از این رو در این تحقیق با هدف تبیین الگوهای طراحی مسکن با توجه به مقوله فرهنگ با درنظرداشتن مفاهیمی چون قلمرو مقیاس انسانی ، خلوت و… به نگارش درآمده است. نتایج نیز بیانگر آن است که درالگوهای طراحی معماری مسکن علاوه برجنبه سرپناه بودن خانه به عنوان نقش اصلی آن جنبه والای خانه که ایجاد محیطی مطلوب برای زندگی براساس فرهنگی ایرانی است نیز بایستی بیش ازپیش مورد توجه قرارگیرد.

مطالعات طراحی اقلیمی شهر یزد (اقلیم گرم و خشک) – مرکز تحقیقات انرژی و ساختمان 109 اسلاید

اصول طراحی در اقلیم گرم و خشک

1-1- آشنایی با اقلیم گرم و خشک:
قسمت اعظم از سرزمين ايران يا به عبارت ديگر بيش از دو سوم از وسعت خاك كشور كه فلات مركزی ايران را تشكيل می دهد.
1-2- آشنایی با شهر یزد:
یزد مرکز استان و شهرستان یزد در مرکز ایران است. بین رشته‌های شیرکوه و خرانق و در دشتی گسترده یزد ـ اردکان قرار گرفته‌است.
1-2- آشنایی با ساختار مرکز تحقیقات انرژی:
به منظور هماهنگ نمودن ، متمرکز ساختن و اجرای برنامه های مطالعاتی و تحقیقاتی در مورد ساختمان و مسکن، تهیه ضوابط مسائل بهینه سازی انرژی در معماری.

2-1- ویژگی های جغرافیایی:
استان‌ يزد با ۱3۰۰۰۰ كيلومتر مربع‌ وسعت‌ در مركز ايران‌ قرار دارد و براساس‌ آخرين‌ تقسيمات‌ كشور‌ی، دارای هفت‌ شهرستان‌ به‌ نام‌های‌ ابركوه‌، اردكان‌، بافق‌، تفت‌، مهريز، ميبد و يزد است‌.
2-4- ویژگی های اقلیمی و آب و هوایی:
یزد، دارای آب و هوای اقلیمی ـ گرم و خشک و بیابانی است و نوسان دما در تابستان و زمستان و حتی در شب و روز بالا و متغیر است و این از ویژگیهای آب و هوایی منطقه به شمار می‌رود.

چکیده
معماري سنتي راه حل ها و شيوه هايي منطقي جهت فراهم نمودن شرايط آسايش انسان را ابداع نموده است. يكي از سمبل هاي معماري پايدار، معماري سنتي ايراني است كه به موضوع هاي اكولوژيكي و كارايي انرژي، هم به لحاظ پايين بودن قيمت اوليه و هم به لحاظ پايين بودن قيمت جاري و كاركردي بنا، پاسخگو بوده است. در بررسي بناهاي سنتي و بومي، استفاده از انرژي هاي تجديد پذير همچون جريان هوا، نور، حرارت آفتاب و … در ساخت و سازها مد نظر سازندگان بوده است، همچنين سعي شده است تا ساخت بنا كم ترين تأثير منفي را بر محيط زيست داشته باشد. مهم ترين نكته در معماري جديد استفاده بيش از حد از انرژي هاي غير قابل تجديد )فسيلي( است كه علت اصلي آن استفاده از مصالح نامناسب و حمل و نقل آنها و طراحي اشتباه بنا با استفاده از وسائل گرم كننده و خنك كننده با توجه به شرايط منطقه است. در اين مقاله سعي گرديد تا ويژگي هاي معماري ايران اسلامي در هنرستان هنر و معماري مورد بررسي قرار گيرد تا بدين طريق به ارتباط معماري گذشتگان در جهت استفاده بهينه از انرژي و پايداري محيط آن اشاره شود .
کلمات کلیدی: طراحي معماري، هنرستان، هنر و معماري، معماري ايراني اسلامي.

مقدمه
معماري در ايران از سابقه اي كهن برخوردار است و در هر زمان دست هاي توانا، ذهن خلاق و ذوق و سليقه مردم هنر دوست اين سرزمين، پديده هاي شگرفي بوجود آورده كه در بسياري از موارد، اصول آن ريشه هنر معماري جهان شده است. پاره اي از اين آثار در گوشه و كنار كشور پهناور ايران حكايت از معماري باشكوه ادوار هزارساله را در قامت هاي استوار بناها نگهداري مي كنند. در معماري سنتي ايران بناها با توجه به هويت و فرهنگ ايراني و قومي شكل گرفته اند و هيچ گاه تركيب و معماري بنا بر خلاف باورهاي فرهنگي، ديني وقومي مردم آن ناحيه نبوده است .

بازار کاشان یا همان بازار سنتی کاشان از جمله مهمترین آثار تاریخی و دیدنی شهر کاشان است و از اواسط خیابان بابا افضل تا حدود دروازه دولت ادامه دارد مجموعه بازار کاشان نیز با سامانمندی فضاهای معماری و همجواری با راه ‌های بازرگانی باستانی، یکی از پر رونق ‌ترین و باشکوه‌ ترین بازارهای ایران به شمار می ‌آید. دوران اوج و رواج بازار کاشان مربوط به زمان صفویه و به خصوص دوران شاه عباس اول است. غالبا سیاحان و جهانگردانی که در عصر صفوی و قاجار، به ایران و به خصوص کاشان سفر می‌ کردند همواره عظمت و شکوه بازار کاشان را مورد تمجید قرار می ‌دادند.
بازار كاشان كه از حوالی میدان كمال الملك تا میدان تاریخی سنگ (فیض) و از آنجا كه تا بازار مسگرها و میدان دروازه دولت ادامه دارد شامل تعداد زیادی بازارچه و گذر بوده و ده ها بنای تاریخی همچون: مسجد میدان میر عماد، كاروانسرای میر پنج، زغالی ها، غفار پور، رباط، بروجردی ها، نراقی ها، تیمچه معروف امین الدوله، در بازار میانچال، تیمچه بخشی، تیمچه سید آقا، تیمچه صباغ، آب انبار بالا بازار، آب انبار درب زنجیر، حسینیه سوراخ ریسمان، مسجد كفش دوزها، مسجد بالا بازار، مسجد طمقاچی ها، و… با این توضیح كه برخی از قسمت های بازار به اصنافی خاص اختصاص داشته و با نام همان صنف شناخته می شود. از جمله بازار مسگرها، رنگرزها، كفش دوزها، ریسمان فروش ها، ضرابخانه، زرگرها، بزازها، خیاط ها و…
بازار کاشان با وجود رونق و زیبایی بسیار در دوران سلجوقی و صفوی، به سبب زلزله شدید در سال ۱۱۹۲ قمری ویران شد و در پی وقوع این حادثه علاوه بر تخریب ابنیه تاریخی شهر، بافت بازار نیز از بین رفت. بازار فعلی کاشان روی بقایای بازار قدیم که در اثر آن زلزله فروریخته بود، بازسازی شد. فضاهای معماری امروز بازار کاشان در واقع از بازسازی‌های دوران قاجاریه و بخصوص دوره حکمرانی فتحعلی شاه باقی ‌مانده است.
وجود چهار سوق میانچال و راسته های فرعی یا بازارچه‌های کفاش‌ها، بزازها، ریسمانچی‌ها و بازار ملک بر شکوه و جلال این بازار کاشان می‌افزاید.

تیمچه امین الدوله کاشان
تیمچه امین الدوله یكی از جالب ترین بناهای داخلی بازار می باشد كه توسط فرخ خان غفاری (امین الدوله) ساخته شد و معماری آن از سال 1280 الی 1285 توسط استاد علی مریم صورت گرفت. واژه “تیم” به معنی کاروانسرا بوده است تیمچه به معنی تیم کوچک یا کاروانسرای کوچک بوده است. اما در دوره معاصر به کاروانسراها یا سراهای کوچک و سرپوشیده، تیمچه می ‌گویند مانند تیمچه امین الدوله در کاشان. این خصوصیت کالبدی تیمچه‌ها، یعنی سرپوشیده بودن آنها، فضای مناسبی برای عرضه کالاهای گرانبها مانند فرش، دور از آسیب باد و باران و آفتاب پدید می ‌آورد. به همین سبب فضای تیمچه‌ها، غالبا نسبت به کاروانسراها از لحاظ اقتصادی گران تر بوده و برای عرضه اجناس ارزان قیمت استفاده نمی‌ شده است.

قدمت اصلی بازار کاشان مربوط به دوران آل بویه و پس از آن سلجوقی است اما دوران رونق آن مربوط به زمان صفویه به ویژه شاه عباس صفوی است. مجموعه بازار بزرگ كاشان كه در سال 1355 به شماره 1284 در شمار آثار ملی به ثبت رسیده است.