رساله اقامتگاه بین راهی – متل,رساله معماری مجتمع اقامتگاه بین راهی,طرح نهایی مجتمع اقامتگاه بین راهی متل,رساله متل,رساله معماری متل,مطالعات متل

چکیده
مجتمع اقامتگاه بین راهی مکانی است برای ارائه مجموعه خدمات به رانندگان ، مسافرین و وسائل نقلیه .
اگر بدانیم حدود 85 درصد ترابری بوسیله حمل ونقل جاده ای انجام می پذیرد، اهمیت ساماندهی راه ها و خدمات آنها بیشتر معلوم می گردد.

دراین رساله با توجه به موقعیت محورهای قم که از مهمترین شریان های ارتباطی شهرهای ایران می باشد به انتخاب محدوده پیشنهادی برای طراحی مجتمع خدماتی – رفاهی پرداخته ایم و در ابتدا به انتخاب سایت مورد نظر، سپس به جمع آوری و بررسی مطالعات مورد نیاز و در نتیجه به طراحی مجتمع خدماتی – رفاهی دست یافته ایم.
رساله مشتمل بر 4 فصل است. در فصل اول به بررسی مطالعات پایه ، فصل دوم به بررسی مطالعات معماری ، فصل سوم به بررسی بستر طرح و فصل چهارم به بررسی روند طراحی پرداخته ایم .

واژه های کلیدی :
مجتمع خدماتی – رفاهی ، راه ارتباطی ، برنامه ریزی ، مکانیابی ، عناصر خدماتی – رفاهی و گردشگری ، میانگین تردد روزانه ( ADT )

پیشگفتار
مجتمع های خدماتی رفاهی بین راهی با این عنوان و تعریفی که سازمان متولی احداث آنها(سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای)بدست داده است.مفهومی جدید به نظر می رسد.
در تعریف سازمان (راهداری و حمل ونقل جاده ای)این مجتمع ها عبارتند از :
«مکانی که در محورهای اصلی و ترانزیتی کشور جهت ارائه خدمات مورد نیاز رانندگان،مسافران و وسائل نقلیه به صورت متمرکز ارائه می شود.از جمله می توان از تعمیرگاه،درمانگاه،مسجد،استراحتگاه ،جایگاه های عرضه سوخت و پارکینگ و … نام برد.در طرح جامع مکانیابی مجتمع های خدماتی – رفاهی –آنها به 3 تیپ از لحاظ وسعت ومیزان خدمات دهی محور بر حسب (میانگین تردد روزانه)ADT(Average Daily traffic)
مطالعه تاریخی :
مطالعات تاریخی در وهله اول به ما نشان می دهد که چنین مجتمع های خدماتی بین راهی در واقع مفاهیمی جدید نیستند و از زمان هخامنشیان در ایران احداث می شده اند و در واقع اجزاء اصلی را بوده اند و راه بدون آنها کاربردی خودرا از دست می داده است.این بناها معمولا به اندازه یک روز مسافر(با وسایل نقلیه آن روزی)با یکدیگر فاصله داشتند و به احتیاجات در راه بودن جواب می داده اند.
از نظر معماری،بناهایی درون گرا هستند که می تواند علاوه بر دلایلی که برای معماری درون گرایی ایران اقامه شده است،دلایل زیل را برشمرد:
1:در خارج از شهر و روستا و درمیان راه «امنیت»ابعاد شکننده تری می یابد و درجه بالاتری
ا زاهتمام را می طلبد.
2:ساختمان درونگرا و«درخود بسته»حس در مکان بودگی را بیشتر تقویت میکند،برخلاف راه که این حس را از اساسی ترین مقدمه های وجودی انسان است.فاقد است.
3:مسائل اقلیمی تک بنادریک پهنه خالی،باهمان تک بنا درمیان یک مجموعه بنا،تفاوت هایی دارد.تک بنادر یک پهنه خالی درمعرض مستقیم باد،باران،آفتاب،وبطور خلاصه مسائل اقلیمی است،در حالیکه در میان سایر بناها این شرایط مستقیم نیستند و تا حدودی تعدیل شده و غیر مستقیم تر هستند.متأسفانه بدلیل آنکه پس از تغییر وسیله نقلیه از پیاده روی و چهارپایان به اتومبیل ،مسیرهای حرکتی(راهها وجاده ها)نیز تغیین تر دوربسیاری از موارد برهمان مسیرهای قبلی(بدلیلی تغییر ماهیت وسیله نقلیه)منطبق نشد.این مجتمع ها (کاروانسرها)از راه برد افتادن واز خیز انتقاع خارج شدند.از این رو تصمیم گرفتیم مجتمع را درمکانی احداث کنیم که امکان از راه بد کردن آن کم باشد.
مکانیابی: در این فصل کوشش شده در محدوده مشخص شده طرح جامع مکانیابی مجتمعها،بهترین مکان را برای این موضوع در نظر بگیریم.مکانی که دارای پتانسیل های مناسب دسترسی،محیطی، کیفی و…باشد.
لذا در ابتدا به شناخت محور در قالب اصلی پرداخته ایم و خدمات و تجهیزات وتأسیسات جانبی راه را بررسی کرده ایم.
مطالعات محیطی:شناخت محیط از منظر زمین و آسمان و تأثیر و تأثر این دو موضوع است.جهت گیری مناسب«دیوارها»و اندازه سطوح آنها و شکستگی های سطح خارجی بنا از جمله بهترین عوامل تعیین کننده میزان انرژی جذب شده خورشیدی توسط بنا می باشد.بطور شایع بهترین جهت گیری ساختمان را چرخیده به عنوان میدانند .این حکم فقط در صورت وجود شرایطی درصحت دارد که عبارتند از:
1:کشیدگی ساختمان در راستای محور شرقی- غربی باشد.
2:در این راستا طول ساختمان دو برابر عرض آن باشد.
بنابراین بهتر است هنگام طراحی معماری براساس میزان انرژی خورشیدی جذب شده توسط دیوار با زوایای گوناگون به بهینه کردن میزان انژی بپردازیم که خود البته موضوع رساله ای جداگانه است وما به اختصار از آن می گذریم.میزان و جهت و باد غالب در هرفصل درجهت گیری،تعداد و اندازه بازشوها تأثیر فراوان دارد.دراین فصل ما به طور کلی به شکل بازشوها و بازشوهای متقابل همه وتأثیرات آنها پرداخته ایم.
در ادامه به شیب زمین پروژه در حدود2%است پرداخته ایم.جنس خاک منطقه همه از لحاظ رعایت مسایل سازه ای اهمیت دارد.وهمه از لحاظ کشت و پرورش گل و گیاهان (ته بافت رسی و نباتی منطقه مناسب کشت است)نظامه پوشش گیاهی خبر از پتانسیل های طبیعی منطقه می دهد که مستعد برای پرورش گل و درخت است.نظام زمین لغزش همه در طراحی معماری بخصوص در طراحی سازه ای تأثیر گذار است،سایت مجتمع برپهنه با خطر متوسط از نظر زلزله قرار دارد.
مطالعات جمعیتی:در این فصل ابتدا به نتایج نظر سنجی از مسافرین در خصوص مجتمع ها و خدمات بین راهی پرداخته ایم و در ادامه با توجه به آمارهای موجود میزان جمعیت ونوع آن به تفکیک مسافر و راننده آورده شده است.اطلاعات در مورد ترکیب سنی و جنسی جمعیت در دست نیست،با این حال رانندگان در دسته مردان بزرگسال در نظر گرفته شده اند.با توجه به اینکه مجتمع ها در میانه محور قم واقع شده است- انتظار می رود جذابیت بالایی از نظر نیاز به توقف داشته باشد.
با این حال توجه ما بیشتر به این متمرکز است که جذابیت ذاتی مجتمع بیشتر از جذابیت ناشی از نیاز به توقف باشد.به این صورت که مسافرین عبوری از جلو مجتمع صرفا به دلیل جذابیت بالای مجتمع ،نه فقط برای رفع خستگی و احتیاجات به مجتمع رجوع کنند،بنابراین در طراحی ها،مجتمع برای جمعیت بیشتری در نظرگرفته شده است.
_ بررسی نمونه های مشابه داخلی و خارجی:در این فصل به دونمونه ساخته شده در ایران و نمونه هایی درآلمان و ترکیه پرداخته ایم.
متأسفانه نمونه های ایرانی مجتمع هایی که در ایران ساخته شده اند چیز زیادی برای آموختن ندارند و دراکثر آنها ملاحظات صرف اقتصادی حاکم بوده و حتی برخی صرفا برای دریافت مجوز جایگاه سوخت و یا وام تسهیلات اعطایی احداث،اقدام به ساخت و ساز کردها ند.امید است که ما چنان نکرده باشیم.
نمونه های خارجی بخصوص در قسمت برنامه ریزی راهگشاترند.(به دلیل آنکه پلانی از آنها در دسترس نبود و صرفا تصویر و توضیحات موجود بود).

فصل اول
مطالعات پایه ( مبانی نظری )

1-1- تعریف موضوع
ارائه خدمات رفاهی درجاده های بین شهری درقالب مجتمع های خدماتی – رفاهی بین راهی ، ازجمله نیازهایی است که ازابعاد مختلف کالبدی ، اقتصادی ، اجتماعی وزیست محیطی قابل بررسی است. دراین زمینه چندسالی است که طرح جامع مکانیابی مجتمع های خدماتی –رفاهی بین راهی درایران تدوین شده وبراساس آن نزدیک به 500 مکان برای تأسیس این مجتمع ها درنظرگرفته شده است. دراین مسیر، مقصود ازمجتمع های خدماتی – رفاهی بین راهی ، جایگاهی است که درحاشیه جاده ها به منظورارایه خدمات مورد نیاز رهگذران تعبیه می شود .
سعی این مقاله برآن است که جایگاه مجتمع های خدماتی – رفاهی بین راهی را ازدیدگاه برنامه ریزی شهری ومنطقه ای، مورد بررسی قراردهد. بدین منظوردرابتدا با استعانت ازمبانی برنامه ریزی شهری ومنطقه ای ، نقش این مجتمع ها مورد بررسی قرارمی گیرد ودوپیشنهاد ارایه خواهد شد که یکی به ضوابط واصولی که معیارهای کاربری زمین وطراحی برای مجتمع های خدماتی- رفاهی بین راهی ودوم به پیشنهاد عناصرجدیدی که حضوراین مجتمع ها را تقویت کند، بازمی گردد.

2-1- طرح مسأله
هنگامی که سخن ازبررسی جایگاه مجتمع های خدماتی – رفاهی بین راهی ازدیدگاه برنامه ریزی شهری ومنطقه ای به میان می آید، باید به این نکته توجه داشت که نقش این مجتمع ها ونحوه خدمات رسانی آنها فقط به رهگذران جاده ها منحصرنمی شود، به عبارت دیگر نباید جاده ومجتمع های خدماتی – رفاهی بین راهی را به طورمجزا ازمنطقه ای که درآن استقرار یافته اند، درنظرآورد بلکه باید تبادلات متقابل جاده ها ومجتمع ها را با اندام ها وحوزه های منطقه ای آنها ازابعاد مختلف اقتصادی، بازرگانی ، اجتماعی ، فرهنگی ، سیاسی ، دفاعی ، کالبدی وزیست محیطی مورد بررسی قرارداد زمانی که این ابعاد مورد توجه قرارگیرد، آنگاه هدف غایی ونهایی برنامه ریزی شهری ومنطقه ای که همانا نیل به «توسعه پایدار » وایجاد ارتباط منطقی بین انسان و محیط است تححق خواهد یافت لذا باید بدین نکته اشاره داشت که در بررسی جایگاه مجتمع های خدماتی – رفاهی بین راهی علاوه برخدمات رسانی به رهگذران جاده ها ، اهداف مهم دیگری نظیرتداوم رشد وتوسعه، حفاظت محیط زیست وعدالت اجتماعی برای منطقه وساکنان آن مدنظراست.

و…

فهرست مطالب
چکیده……………………………………………………………………………………………………………………………………..1
پیشگفتار…………………………………………………………………………………………………………………………………..2
فصل اول: مطالعات پایه ( مبانی نظری ) ……………………………………………………………………………………5
1-1- تعریف موضوع………………………………………………………………………………………………………………..6
2-1- طرح مسأله ……………………………………………………………………………………………………………………..6
3-1 سایت مورد نظر طراحی ……………………………………………………………………………………………………..7
4-1 ضرورت واهمیت ………………………………………………………………………………………………………………8
5-1 اهداف کلی ……………………………………………………………………………………………………………………….9
2-1 سوابق مجتمع های خدماتی – رفاهی …………………………………………………………………………………..9
1-2-1 سوابق تاریخی………………………………………………………………………………………………………………..9
2-2-1 سوابق جهانی ………………………………………………………………………………………………………………10
3-1 بررسی نقش های مجتمع های خدماتی – رفاهی بین راهی……………………………………………………13
1-11-3 نگرش تاریخی – تکاملی…………………………………………………………………………………………….13
1-11-4 نگرش فضاگرا……………………………………………………………………………………………………………15

فصل دوم: مطالعات معماری……………………………………………………………………………………………………18
1- 2مطالعات تاریخی………………………………………………………………………………………………………………19
1: پست های نظامی و توقفگاه های مسافران ……………………………………………………………………………..31
2:رباط ها ………………………………………………………………………………………………………………………………32
3: چایخانه وقهوه خانه……………………………………………………………………………………………………………..32
4: چاپارخانه……………………………………………………………………………………………………………………………32
5: اصطبل ها……………………………………………………………………………………………………………………………32
6: میل ها………………………………………………………………………………………………………………………………..33
7: ساباط…………………………………………………………………………………………………………………………………34
8: کاربات……………………………………………………………………………………………………………………………….34
9: کاروانسراها ………………………………………………………………………………………………………………………..34
10: خان…………………………………………………………………………………………………………………………………34
11: آب انبارها ……………………………………………………………………………………………………………………….34
12: حوض ،برکه،پایاب ،چاه……………………………………………………………………………………………………..35
مطالعات بستر طرح…………………………………………………………………………………………………………………37
2-2 موقعیت بستر طرح……………………………………………………………………………………………………………37
3-2 معرفی استان قم………………………………………………………………………………………………………………..38
4-2 اقلیم استان قم………………………………………………………………………………………………………………….52
1-4-2 دما……………………………………………………………………………………………………………………………52
2-4-2 تابش خورشيد……………………………………………………………………………………………………………..52
3-4-2 باد………………………………………………………………………………………………………………………………53
5-2 بررسی نمونه های مشابه داخلی وخارجی……………………………………………………………………………54
1-5-2 بررسی نمونه های داخلی………………………………………………………………………………………………56
1-1-5-2 مجتمع خدماتی رفاهی ” شهر آفتاب ” جاده ی قم – اصفهان………………………………………..56
2-1-5-2 مجتمع بین راهی مهتاب………………………………………………………………………………………58
2-5-2 بررسی نمونه های مشابه خارجی……………………………………………………………………………………60
1-2-5-2مجتمع خدماتی رفاهیRasthause Gruibingen………………………………………………………61
1-2-5-2 بررسی مجتمع های خدماتی – رفاهی در کشور ترکیه ………………………………………………..68
برنامه ریزی فضاها و برنامه فیزیکی……………………………………………………………………………………………74
1-3-3اصول معمول در برنامه ریزی فضا……………………………………………………………………………………75
ضوابط و معيارهاي فضاهاي مورد نياز پروژه ……………………………………………………………………………..75
الف : تسهيلات مربوط به مسافرين ……………………………………………………………………………………………75
رستوران…………………………………………………………………………………………………………………………………75
سرويس بهداشتي ……………………………………………………………………………………………………………………77
تأسيسات و نگهداري ………………………………………………………………………………………………………………78
نمازخانه ………………………………………………………………………………………………………………………………..79
محوطه بازي پيک نيک ……………………………………………………………………………………………………………79
متل و کمپ ……………………………………………………………………………………………………………………………79
ب : تسهيلات مربوط به وسائط نقليه ………………………………………………………………………………………..80
شبکه دسترسي در مجموعه ………………………………………………………………………………………………………80
محوطه پارکينگ ……………………………………………………………………………………………………………………..81
ضوابط طراحي ……………………………………………………………………………………………………………………….83
تسهيلات مربوط به اهالي شهر ………………………………………………………………………………………………….84
اختصاص قسمتهايي از زمين به مکان بازي بچه‌ها ………………………………………………………………………85.
تأسيسات سوختگيري ……………………………………………………………………………………………………………..86
تعميرگاه وسائط نقليه ………………………………………………………………………………………………………………89
دفع زباله ……………………………………………………………………………………………………………………………….91
د) تأسيسات جانبي راه …………………………………………………………………………………………………………….91
پمپ بنزين تعميرگاه خودرو …………………………………………………………………………………………………….92
فصل سوم ( روند طراحی ) ……………………………………………………………………………………………………97
لکه گذاری اولیه……………………………………………………………………………………………………………………..98
دیاگرام ها……………………………………………………………………………………………………………………………..102
اسکیس………………………………………………………………………………………………………………………………..104
نقشه ها و سایر مدارک طرح……………………………………………………………………………………………………105
منابع

 

تصاویر رساله:

 

خرید آنلاین:

در پایان خرید ، لینک دانلود فایل نمایش داده می شود و به ایمیل شما ارسال خواهد شد. راهنمای خرید و دانلود فایل

فرمت رساله: word
حجم فایل ها: 8 مگابایت