چکیده:

از دیرباز نقش مهم بالا بودن سواد معماران در طراحی هاي معمارانه طی دهه آینده موضوعی انکارناپذیربوده و محصولات خوب معماري از کلاس هاي سطح بالا به دست می آید. ظاهر و درون شهرهاي آینده به مناسب بودن فضاهاي آموزش ارتباط دارد. اغلب نبودن فضاهاي مناسب آموزشی هم از جهت استانداردهاي فضایی و از جهت نداشتن برنامه ریزي آموزشی در فضاهاي علمی و تداخل عملکردي در برنامه هاي عملی باعث افت کیفیت و جایگزین شدن روشهاي کم کیفیت آموزشی به جاي روشهاي نوین در تدریس معماري شده است.آنچه که باعث ایجاد تفاوت در طراحی یک دبیرستان با هنرستان معماري می شود نوع عملکرد آن و فضاهاي مورد نیاز و خاص تر در هنرستان هاي معماري است، نبودن فضاهاي کافی براي آتلیه ها، نبودن استاندارد هاي مورد نیاز و جایگزینی طراحی کامپیوتري به جاي استفاده از روشهاي اصولی تر ایرادي است که به کار طراحان در بازار کار وارد خواهد شد لذا ایجاد فضایی کاملا متناسب با معماري روز دنیا و توجه به روشهاي اصولی در تدریس معماري و پرداختن به اصول معماري ایرانی مرا بر آن داشت تا فضایی که کاملا موجه و در خور پیشینه معماري ایرانی باشد را طراحی کنم. با تاکید به این موضوع که روشهاي اصولی تدریس معماري را در فضاهاي عملکردي مناسب تر به اجرا نزدیک کنم. همچنین عملکردهاي جدید مثل کارگاه فضایی به مانند ساختمان نیمه کاره که دانش آموزان هر دوره آن را کامل کنند و صرفا اطلاعات عملی آنها را بالا ببرد و نیز جز فضاهاي اصلی خود بدانم.

در این راستا و در چارچوب نظام آموزشی حاکم ، بخش مطالعاتی پروژه به ترتیب این مراحل انجام می گیرد:
مرحله اول سعی در درك ماهیت مسئله طراحی از طریق شناخت ماهیت هنر و معماري و شناخت نقش و اهمیت محیط و آموزش از منظر روان شناختی و تاثیر آن بر طرح دارد . در راستاي تحقق این هدف ، سعی شد که ویژگی هاي طرح مدرسه معماري و هنر به منظور ایفاي نقشش در پرورش خلاقیت دانش آموز معماري و هنر تعریف شوند.
در مرحله بعد ، سعی در شناخت شرایط و خصوصیات بستر و محیط پروژه با توجه به موقعیت سایت وبازدید از آن و تهیه نقشه و تصویربرداري از آن را داریم؛سپس به شناخت خصوصیات برنامه اي و عملکردي هنرستان و استخراج استاندارها از کتب و ارگانهاي زیربط مانند سازمان نوسازي مدارس کشور و سازمان مدیریت و برنامه ریزي کشور و نیز بررسی و تحلیل مصادیق مسئله در داخل کشور و نیز برخی نمونه هاي خارجی در جهت کمک براي تقرب به کانسپت هاي طراحی می پردازیم . نتایج مطالعات این مرحله ، کانسپتهاي طراحی هنرستان را مشخص میکند . لازم به ذکر است که کانسپتهاي طراحی، از طرفی حاصل تجزیه و تحلیل شرایط خاص اقلیمی ، ویژگیهاي معماري منطقه ، شرایط خاص سایت پروژه و شرایط و خصوصیات برنامه ریزي فیزیکی و فضایی هنرستان بوده است و از طرف دیگر متاثر از تحلیل و نقد مصادیق مسئله طراحی در ایران و جهان بوده است.

برای توضیحات بیشتر و مشاهده فهرست مطالب و خرید رساله به ادامه مطلب مراجعه نمائید…

مقدمه:

شهر زیبا بناهایی در کنار طبیعت دلنواز ، و متناسب با فرهنگ و سنت هر منطقه باعث خواهد شد در کنار پیوستگی روز افزون دهکده جهانی ، معماری هر نقطه از جهان نیز دارای اصالت مخصوص به خود باشد ، اصالت و هویتی که روح آن در هر اثر معماری نمایان است ، در واقع همان است که معمار یا سازنده آن در کالبد بی جان مجسمه ای به نام ساختمان می دمد، بنابراین طراح باید علاوه بر توجه به مسایل عملکردی ، فنی ، زیباشناسی و روانشناسی به مسائل والاتر نیز نگاه دیگر گونه داشته باشد : یعنی مسایلی چون فرهنگ،سنت ، عرفان ، فلسفه ، اصالت و هویت هر دیار و ارزشهای والای انسانی در طراحی ساختمان ها ، طراحی شهری و قوانین شهری لحاظ شود .
یک معمار باید با هوشیاری ، فاکتور هایی چون پایداری ، مقاومت ، طول عمر بنا، مصالح مناسب ، مفهوم و ایده را مدنظر داشته باشد ، تا مسایل طراحی شهری و یک شهر پایدار باعث ایجاد محیط زیست سالم شود که این امر منجر به بالندگی و جاودانگی دوباره معماری و شهرسازی ما خواهد شد.
مدرسه همواره کانون تحولات فرهنگي و اجتماعي بوده است و همواره تحولات مهمي در فعاليت ، حيات ،پويايي علمي جامعه رخ داده است. در سير طراحي مدارس جهان در قرن اخير همواره شاهد تحول و دگرگوني از مدارس منظم کلاسيک و معلم محور به سوي مدارس پويا و اجتماعي و دانش آموز محور بوده ايم ،اما به نظر مي رسد آن چه در کشور ما رخ داده است اگر چه نسبت به سال هاي پيش آن رشد به سزايي داشته ، اما تاکيد بيشتر بر جنبه هاي کمي از جمله مدولار کردن ، تيپ سازي و يا قواعد مربوط به مدارسي با رويکرد پايدار بوده است .
به نظر می رسد طرح غالب مدارس رایج امروزی در ایران بدون در نظر گرفتن تفاوت ها وتمایزات روحی و روانی دانش آموزان در مقاطع و مناطق مختلف بیشتر برنظم خشک کلاسیک ، شکل ثابت صف های طویل و همسان ، کلاس های مکعبی با مبلمان و شکل یکنواخت به عنوان محفظه ای برای حفظ و کنترل دانش آموزان و فعالیت های جمعی در فضای بیرون کلاس ، دیوارهای مقتدرانه که مدرسه را از دنیای آزاد بیرون جدا کرده اند ، تأکید دارند. این عوامل سبب ایجاد حس ترس ، گریز و نفرت در دانش آموزان نسبت به مدرسه می شود .
در این پروژه سعی شده است با شناسایی این عوامل و با تجزیه وتحلیل نیازهای روحی و فیزیکی دانش آموزان و مربیان به طراحی هنرستان اقدام شود.

فصل اول:
کلیات

1-1-بیان مساله و سوال های تحقیق
طرح مساله:
• معماری چیست؟
• اهداف هنرستان فنی وحرفه ای چیست؟
• بستر هنرستان چه ضرورت هایی را نیاز دارد ؟
• آلودگی صوتی چه تأثیری بر قرارگیری فضاهای هنرستان می گذارد؟
• مسیر های دسترسی به سایت چه تأثیری بر برقراری توده و فضا در طراحی دارد؟
• مدرسه مطلوب چیست؟
• انعطاف پذیری فضا در مدارس چه نقشی دارد؟
• چگونه می توان مدارس پویا طراحی کرد؟

2-1-سابقه وظرورت انجام تحقيق
در شهر رويان چندين آموزشگاه در مقاطع مختلف تحصيلي فعاليت دارند که حداقل 40 روستاي منطقه را تحت پوشش قرار مي دهد . اخيرا هنرستاني در سه رشته گرافيک ،و حسابداري و معماري در رويان تاسيس شده است که 90دانش آموز دختر مشغول تحصيل هستند ، که دانش آموزان حتي فضاهاي لازم جهت يادگيري و آموزش را دارانيستند و هنرستان فعلي در گذشته دبستان بوده است و در واقع دانش آموزان 15 تا 18 ساله در مدارسي مشغول به تحصيلند که براي دانش آموزان زير12سال طراحي شده است ، مسلما چنين مکاني پاسخگوي نيازهاي رواني و فيزيکي آنان نخواهد بود.
باتوجه به اينکه رشته هاي فني و حرفه اي بسيار متنوع اند مي توان با آموزش دختران در رشته هاي مورد علاقه شان آنان را براي ورود به بازار کار آماده کرد و اين عزيزان که در آينده مادران اين جامه اند با کوله باري از مهارت و علم ودانش به تربيت فرزندان خواهند پرداخت.
باتوجه به موارد گفته شده ضرورت انجام اين تحقيق نبودن يک هنرستان فني وحرفه اي مناسب دخترانه در شهر رويان است .
3-1 اهداف تحقيق
مدارس به عنوان قلب جامعه و خانه دوم و فضايي که دانش آموزان از بدو ورود تا پايان دوره متوسطه حدود14هزار ساعت از عمر خودرا درآن صرف مي کنند.لذادر عملکرد محيط هاي آموزشي عوامل متعددي نقش تعيين کننده دارند : مانند شرايط اقليمي محيط و شرايط اقتصادي وشرايط معماري فضاهاي آموزشي و قوانين و دستورالعمل هاي آموزش و پرورش و…
لذا توجه به حوزه هاي طراحي ،جهت طراحي محيط هاي آموزشي پويا الزامي است : در يک نگاه کلي چهار حوزه مورد توجه است :
• حوزه فضايي
• حوزه فيزيکي
• حوزه رواني
• حوزه رفتاري
يکي از مهم ترين اهدافي که در طراحي ساختمان ها از جمله ساختمان مدارس بايد مدنظر قرار داد مساله اقليم وآسايش دانش آموزان است . معيارهاي طراحي مدارس ،توجه به فرهنگ مردم ،توجه به تمهيداتي که در گذشته در ساختمان ها ملحوظ مي شده و…از جمله نکاتي هستند که هنگام طراحي بايد مد نظر داشت. از مهمترين اهدافي که اين پژوهش دنبال مي کند عبارت اند از:
• توجه به معماري با هويت مناطق و سعي در ايجاد روحيه و هويت محلي در مدرسه
• امکان ايجاد فضايي براي ارتباط همه جانبه (بين معلمين،شاگرد،مدير مشاور)
• ارائه راه حل هاي مناسب جهت بهبود کيفيت آموزشي
• طراحي محيط آموزشي پويا با سه ويژگي:
o خلاقيت
o حس مکان و خاطره انگيزي
o قابليت تغيير و تطبيق
• ايجاد يک بناي پايدار با هدف تعامل بين محيط و کاربر
• استفاده بهينه از فضاهاي مدرسه در ساعات آموزش و پس از آن

4-1-چه کاربردي از انجام اين تحقيق متصور است؟
کاربردي که از انجام اين تحقيق متصور است استفاده مطلوب از زميني است در طرح تفضيلي رويان داراي کاربري آموزشي است. هنرستان ها به عنوان فضاهاي آموزشي و پرورشي از يک سو بستر مناسبي جهت سازمان دهي و گسترش مطلوب نظام تعليم وتربيت رسمي و عمومي کشو بوده و از سوي ديگر محل رشد وشکوفايي استعدادهاي جوانان محسوب مي شود.
مهمترين کاربرد اين پروژه ارتقاي سطح علمي و فرهنگي شهر رويان با در نظر گرفتن عملکردهايي چون : سالن ورزشي ،تالار اجتماعات،کارگاه هاي آموزشي و…در طراحي است که يکي از مهمترين راههاي ممکن جهت دادن رويکردي اجتماعي به مدارس است.

5-1-روش تحقيق
در اين پروژه جهت گردآوري اطلاعات لازم ا منابع و ماخذ استفاده گرديده است.
• استفاده از کتابخانه ها ،سازمان ها،مراکز علمي وپژوهشي جهت گردآوري مطالعات نظري و همچنين بررسي آيين نامه ها و ظوابط مربوط به ساخت وساز و طراحي فضاهاي آموزشي
• استفاده از شبکه جهاني اينترنت و ديگر پايگاههاي تحقيقاتي
• مطالعات موردي و بازديد محلي به منظور بررسي همه جانبه وضع موجود در زمينه نحوه طراحي
• استفاده از اطلاعات تصويري و جداول جهت تکميل اطلاعات و مشخصات مدارس مورد مطالعه و بررسي آن ها

فهرست مطالب:

چکیده:
مقدمه:
فصل اول:
کلیات
1-1-بیان مساله و سوال های تحقیق
طرح مساله:
2-1-سابقه وظرورت انجام تحقيق
3-1 اهداف تحقيق
4-1-چه کاربردي از انجام اين تحقيق متصور است؟
5-1-روش تحقيق
فصل دوم
تعاریف و مبانی نظری معماری مدارس
1-2-طراحي اصولي شکل کلي فضاي معماري
ارائه آموزشهاي غير مستقيم وگروهي با ايجاد کارگاه هاي جنبي
-2-ايجاد فضايي مطلوب و منطبق با شرايط جسمي و رواني دانش آموزان
3-1-2-محيط دلپذير
4-1-2-وضوح و خوانايي
5-1-2-تنوع
6-1-2-ايجاد حس کنجکاوي و خلاقيت
7-1-2-رعايت عوامل زيباشناسي
8-1-2-همسازي با اقليم
3-2- شکل گيري محيط هاي آموزشي در فضاي بدون مرز
مقدمه:
-1-3-2-تعريف فضا
2-3-2-فضاي بينابين
3-3-2-فضاي بدون مرز
-3-2-بينابيني در فضاي معماري
5-3-2-معماري بدون مرز
6-3-2-محيط آموزشي
7-3-2-قابليت هاي محيط آموزشي
8-3-2-يادگيري
9-3-2-آموزش
10-3-2-انعطاف پذيري
-سير تحول مدارس
مدارس رايج
مفهوم ديوار
مدرسه معلم محور
مدارس باز
مدارس بدون ديوار
ارزيابي مدارس باز و بدون ديوار
شاخصه مدرسه بدون مرز در يک نمونه
شاخصه هاي مدرسه بدون مرز در مدارس سنتي ايران
2-2-پویایی، حلقه ی گمشده فضاهای آموزشی(3)
اهميت فضاهاي آموزشي
معماري و فضاي آموزشي
پويايي ، تعاريف و مفاهيم
پويايي در فضاهاي آموزشي سنتي :
پويايي در نظام آموزشي معاصر :
3-2-راهکارهاي کالبدي براي تحقق طرح مدرسه پويا:
پويايي در ورودي
پويايي در ديوار
پويايي در راهرو
پويايي در کلاس
درباره هنرستان
-اهداف شاخه تحصيلي
3-1-1-ساختار
• زمينه صنعت :
• زمينه خدمات :
• ‐ زمينه كشاورزي :
-2- (تاریخ تحولات مدارس در ایران –دکتر علیرضا سمیع آذر -1376)
1-2-2-دوره ساسانیان(637-266میلادی)
2-2-2-دوره سلجوقیان (1188-1030 میلادی)

3-2-2-دوره صفویان(1722-1501)
فصل سوم :
اقلیم و معماری پایدار :
1-3-شرایط اقلیمی د ریای خزر
2-3-شناخت الگوهای معماری پایدار
3-3-اصول معماری سبز
4-3-بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان های آموزشی
1-3-شرایط اقلیمی دریای خزر
بافت شهری:
خصوصیات کلی بافت شهری وروستایی در این منطقه :
خصوصیات کلی فرم ابنیه سنتی منطقه :
نوع مصالح :
نيازهاي حرارتي
راهبردهاي طراحي
مصالح ساختمان و رنگ سطوح خارجي
سيستم مكانيكي
2-3-تعریف معماری پایدار
3-3-اصول معماری سبز:
بام سبز
4-3-بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان های آموزشی
راهکارهای بهینه سازی در ساختمان های آموزشی موجود
راهکارهای بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان های آینده
فصل چهارم :
نمونه های داخلی و خارجی
نمونه داخلی:
1-4-هنرستان هنرهای زیبای اصفهان
نمونه خارجی:
2-4-دانشگاه زنان ایوا Ewha Campus Center
3-4-مدرسه معماری مارنه MARNE SCHOOL OF ARCHITECTURE
هنرستان هنرهاي زيبا
تاریخچه:
گوشه ای از امکانات هنرستان هنرهای زیبای اصفهان:
شناخت کلی پروژه
دانشگاه زنان ایوا
تاثیرعوامل سیاسی و فرهنگی بر شکل گیری بنا :
اقلیم سئول
تصویر هوایی
سیر کولاسیون:
تحلیل احجام و فرم:
سلسله مراتب عملکردی
یکنواختی
تنوع:
سادگی:
ارتباط پلان با نماها و یا مقاطع
تکرار:
چگونگی های فضایی
فرم های برش یافته
فرم های الحاقی
اصول نظام دهنده:
تعریف فضا به وسیله عناصر افقی
سلسله مراتب دید
سازه
دیواره های جدا کننده:
مصالح و بافت
رنگ
نورپردازی مصنوعی:
نتیجه گیری
MARNE SCHOOL OF ARCHITECTURE
france موقعیت
سایت پلان :
دید کلی طرح:
برنامه طرح :
پاسخگویی طرح:
سازماندهی و برنامه ریزی:
پاسخگویی به بافت منطقه:
فضاهای ارتباطی
سیرکولاسیون :
پاسخگویی به اقلیم :
سلسله مراتب:
نتایج حاصل از بررسی:

فصل پنجم:

استانداردها و برنامه فیزیکی
فضاهای بسته هنرستان های فنی و حرفه ای :
رشته ها وکارگاه های هنرستان فنی و حرفه ای(رشته های سبک)
مشخصات سالن ورزشی چند منظوره جهت طراحی داخل یا کنار مراکز آموزشی
تعداد و مساحت فضاهای پشتیبانی
ميز و نيمكت مدارس:
ميز وصندلي مدرس:
میز و نیمکت دونفره مدارس:
چهارپايه مدارس :
صندلي دسته دار :
ميز تحرير :
ابعادصندليهاي ميز تحرير:
قفسه لباس مدارس:
ميز نقشه كشي مدارس:
تجهيزات ميز كامپيوتر :
ابعاد میز کتابخانه ها
قفسه کتاب مدارس
ابعاد قفسه آزمایشگاهی
حداقل فواصل و ابعاد تجهيزات (ميز وصندلي):
چيدمان کلاسهای مقاطع دبيرستان:
چيدمان ساير فضاهای قابل استفاده در کليه مقاطع
اطلاعات موجود در زمينه مكانيابي
عرصه ها و حريم ها
ساير همجواريها :
دسترسي پياده
ضمیمه طراحی-« ضوابط طراحي ساختمانهاي آموزشي »
ضوابط فضاهاي آموزشي:
عوامل آسيب زا در ساختمان مدارس
روشهاي نوين در طراحي مدارس و فضاهاي آموزشي
اصول سازماندهي فضائي مدارس :
اصول وضوابط طراحي مدارس
اندازه مدرسه
جدول استفاده از رنگ مناسب در مدارس
در استفاده از جدول به نكات زير توجه فرمائيد :
شيوه هاي اصلي ساماندهي شكلي توده ساختمان :
فصل ششم:
بررسی وتحلیل بستر و محیط پروژه
مختصري دربارة رويان
موقعیت سایت در وضع موجود :
کاربری های حواشی سایت و امکان گسترش:

دسترسی های موجود سایت و موقعیت ورودی ها :
توپو گرافی ،خط زمین و خط افق :
دید و منظر
دید از داخل به خارج
دید از خارج به داخل:
احکام :
اقلیم :
نور :
احکام :
آلودگی صوتی :
شرایط و امکانات هنرستان اشرفی اصفهانی(هنرستان موجود)
فصل هفتم :

تجزیه وتحلیل طرح نهایی
آرایش عرصه ها:
منظر بیرونی ، نماهای درونی

تصاویر فایل:

************************************************************************************

************************************************************************************