پروژه پاورپوینت مرمت مسجد کبود تبریز 59 اسلاید | گروه معماری پارساکد

لیست مطالب صفحه اصلی

22فروردین
1394

پروژه آشنایی با مرمت ابنیه – مسجد کبود تبریز 59 صفحه

تعداد بازدید: 24,886

نویسنده: مهرازی

مسجد کبود تبریز
این بنا در مرکز شهر تبریز واقع است ویکی از شاهکارهای معماری دوره اسلامی به سبک آذری بشمار می رود.
این مسجد در زبان محلی ، گوی مچید(مسجد کبود) ودر منابع گاه مسجد جهان شاه نامیده می شود؛ اما در گذشته به مسجد و عمارت مظفریه معروف بوده است .
بانی بنا، میرزا جهان شاه بن قرایوسف ترکمن-و به روایات دیگر همسر وی: جهان بیگم خاتون یا دخترش صالحه خاتون-سومین پادشاه از سلاطین طایفه قراقویونلواست که در سال 839ه-ق در آذربایجان و نواحی شمال غرب ایران حکومت می کرده است و بر طبق بقایای کتیبه موجود، این بنا را در سال 870ه- ق به پایان رسانده است،که طراح بنا« میر نعمت الله بن البواب»:نبیره میر عبدالوهاب تبریزی بوده است.

بنایی عالی است که با کاشی های زیبا آراسته شده.
گنبدهای بلندی دارد … جامع دل انگیزی است که هر کس داخل آن شود، دلش اجازه بیرون شدن را نمی دهد؛ لیکن شعیان غالباً از رفتن بدان مسجد خوداری می کنند. این بنا با کاشی های زیبائی آراسته شده…
تاورنیه – سیاح فرانسوی که یک سال بعد از کاتب چلبی از تبریز دیدن کرده، در خصوص این مسجد می نویسد: در اطراف میدان بزرگ تبریز و مجاورت آن، بقیه آثار و بناهای عالی دیده می شود و چهار- پنج مسجد را که در عظمت بنا بی نظیر هستند، به خرابی واگذارده اند .

یکی از آن مساجد که بهتر و عالی تر از سایر مساجد تبریز است در خارج شهر، سر راه اصفهان واقع شده … بنای این مسجد بسیار عالی و نمای آن که پنجاه قدم ارتفاع دارد،هشت پله از سطح زمین معبر کرسی دارد و ار خارج ،دیوار های آن همه از کاشی اعلاء به رنگ های مختلف پوشیده شده واز طرف داخل ،با نقش و نگارهای عالی به سبک معماری اعراب و با کلمات بسیار به خط عربی از طلا و لاجورد زینت یافته.
از دو طرف نما، دو مناره استوانه ای خیلی بلند اما کم قطر ساخته اند که در میان آنها راه پله ای تعبیه شده است که از آن بالا میروند. سطح ظاهر مناره ها هم کاشی است … در مسجد بیشتر از چهار پا عرض ندارد و در وسط، تخته سنگ سفید شفافی تراشیده شده که بیست و چهار پا طول دارد – یعنی رتفاع – و دوازده پا عرض آن سنگ است و در میان سطحه آن خلی بزرگ نمایش دارد …

از راهرو مسجد داخل گنبد می شود که سی و شش قدم قطر آن است، دایره گنبد،سه برابر قطر آن میشود. این گنبد بزرگ مسجد،از طرف داخل، روی دوازده مجردی بنا شده که شانزده مجردی هم از خارج تکیه گاه آن است. و این مجردی ها شش پای مربع حجم آنهاست. طرف پایین، در اطراف، سکویی از مرمر سفید ساخته شده که زیر آن خالی وبرای نهادن کفشها،خانه خانه است.

امروز،تمام این بنای عالی خراب شده؛حتی زمین ومصالح فرو ریخته آن را نیز مردم تصرف کرده اند.سردر این مسجد،درزمینمرتفعی بنا شده ودر قسمت فوقانی آن ،قوس بیضی شکلی وجود دارد.
سنگ فرش کف این بنا بسیار با شکوه و خوش منظره است. این سنگها را از معادن مجاور ارومیه استخراج کرده اند که هنوز هم آسیبی ندیده و محفوظ مانده اند.»
با توجه به بقایای بر جای مانده و باسازیهای به عمل آمده،مسجد کبود تبریز،از نوع مساجد مسقف بوده که مناسب آب و هوای سرد منطقه است. بخشهای مختلف این مسجد عبارتند از سردر،شبستان بزرگ،رواق های دورادور شبستان بزرگ وشبستان هشت ضلعی کوچک.
سردر بنا که رو به شمال است ،به طول 7 و عرض 5 متر،از سطح کوچه مقابل به اندازه 5 پله سنگی،هر یک به ارتفاع 50 سانتی متر و درازای 3 تا 5/3متر، بلندتر است. بر روی این صفه سنگی،سر در طاقداری به ارتفاع حدود 9 متر قرار گرفته که بخشهای فوقانی آن آسیب دیده است. سردر و طاق مزبور،از سنگهای ازاره به بالا با کاشیهای معرق بسیاری پوشیده است.
طاق سردر با طرح جناقی ساخته شده و حاشیه سراسری سردر را تزئین کاشی پیچی ضخیمی به رنگ فیروزه ای احاطه کرده است .