آشنايي با بتن
بتن يكي از مصالح ساختماني است كه با آميختن نسبت‌هاي متناسبي از سيمان، سنگدانه‌ها و آب توليد مي‌شود. آب وسيمان با واكنش شيميايي خود مادهءچسبندهاي ايجاد مي‌كنند كه سنگدانه‌ها را به يكديگر مي‌چسباند وتودهء سخت بتن را ايجاد مي‌كنند.
هزينه ء اندك، آساني سهولت به اجزاي تشكيل دهنده، شكل پذيري و دوام نسبتاً بالاي اين مخلوط باعث توجه روز افزون به آن وتبديل بتن به يكي از پر مصرف ترين مصالح ساختماني درجهان شده است.

از نظر مشخصات مكانيكي، بتن ماده اي است كه داراي مقاومت زيادي در برابر فشارمي باشد و از اين رو استفاده از آن براي ساخت قطعات تحت فشار مانند ستون‌ها و قوس‌ها بسيار مناسب مي‌باشد. ليكن علي رغم مقاومت فشاري قابل توجه، مقاومت كششي كم و صلبيت نسبتاً زياد بتن، استفاده ازآن را براي قطعاتي كه به طور كامل يا موضعي تحت كشش هستند، محدود مي‌نمايد. براي رفع اين محدوديت، اعضاي بتني را با قرار دادن فولاد در آنها تقويت مي‌كنند. مادهء مركبي كه بدين ترتيب حاصل مي‌شود، بتن آرمه يا بتن مسلح ناميده مي‌شود.
برای دریافت و توضیحات بیشتر به ادامه مطلب مراجعه نمائید…..

 ساختمان بتن وتاثير چگونگي اجزاي آن
معمولاً كلمهء بتن به تودهء حجيمي اتلاق مي‌شود كه از سيمان ودانه‌هاي مختلف سنگ وآب تشكيل شده است و هر يك ازدانه‌ها با مايه ء سيماني احاطه گشته اند.تغيير درمقادير، جنس، نوع ومواد همراه وهمين طور شرايط محيطي محصولي با مشخصات متفاوت به دست مي‌دهد.
همان طور كه در بخش سيمان آمده است، گذشت زمان وتاثير رطوبت هوا بر سيمان، كيفيت آن را تنزل مي‌دهد. در ضمن استفاده از سيمان فاسد شده، مقاومت بتن را به شدت ساقط مي‌كند.
–    سيمان
از تعريف كلي سيمان مشخص مي‌شود كه سيمان ماده اي متشكل از مواد آهكي نظير سنگ آهك و ساير مواد شامل اكسيدهاي سيليسيم و آلومينيوم يعني رس‌ها و شيل‌ها مي‌باشند. مراحل مختلف ساخت سيمان شامل آسياب مواد خام و تبديل آنها به پودر، مخلوط نمودن آنها با درصدهاي معين و پختن آنها در يك كورهء گردان در حرارت حدود 1500 درجه ء سانتيگراد مي‌باشد. « براي مطالعه بيشتر به بخش سيمان مراجعه فرماييد ».
دانه‌هاي سنگي تاثير اساسي بر روي تاب مكانيكي بتن مي‌گذارند، از جمله مواردي كه بايستي در اين مورد در نظر گرفت عبارتند از:
–    جنس دانه‌هاي سنگي
–    دانه بندي
–    شكل دانه ها
–    مواد همراه با دانهها
–    سرماي دانه‌ها و يخ زدگي در آنها
يك واحد بتني كه بايد مقاومت فشاري زيادي از خود نشان دهد احتياج به دانه‌هاي سخت و خشن دارد. معمولاً در چنين مواردي براي بهره وري از اصطكاك بيشتر، سنگ‌هاي شكسته را استفاده مي‌كنند.در جاهايي كه مقاومت در مقابل اصطكاك، خواستهء اصلي راتشكيل مي‌دهد صحيح تر آن است كه ازدانه‌هاي گرانيت و مشابه آن استفاده گردد.سنگهاي مصرف شده در بتن نبايد متخلخل باشند. وزن فضايي بيش از 5/1 تن درمترمكعب داشته باشد. كار برد ماسه‌هاي سست همچون ماسه‌هاي شيستي و يا آهكي موجب تضعيف زياد بتن مي‌شود.
–    اثر سيمان بر مقاومت بتن:
با فرض اينكه عوامل ديگري كهدر اين امر موثر هستند ثابت نگاه داشته شوند، سيمان به سه طريق بر روي تاب و مقاومت بتن موثر است:
–    مقدار سيمان
–    نوع سيمان
–    كيفيت سيمان
كمترين سيماني كه درساختن بتن مصرف مي‌شود بايد به اندازه اي باشد كه دوغاب آن رويهء دانه‌هاي سنگي را اندود كند و بيشترين سيمان در ساختن بتن بايد به اندازه اي باشد كه نه تنها حالت اول را حفظ كند بلكه فضاهاي خالي استخوان بندي سنگي را هم پر كند. با مصرف كمتر ازحالت اول باعث عدم چسبندگي ميان دانه‌هاي سنگي و در نتيجه سقوط تاب مكانيكي قطعه مي‌شود. و با مصرف بيشتر از حالت دوم، بدون آنكه تاب قطعه ء بتني افزايش يابد، از صرفهء اقتصادي كاسته مي‌شود. با افزايش مقدار سيمان مقاومت فشاري وضريب الاستيسيتهء آن نيز افزايش مي‌يابد. جدول شمارهء 1 حداقل مقاومت لازم براي بتن به عيارهاي مختلف را نشان مي‌دهد كه در آن مقاومت بتن پس از 28 روز كه در محل مرطوب نگهداري شده است، اندازه گيري گرديده است.
تاثير سنگدانه‌ها بر مقاومت بتن
به مصالح سنگي مورد استفاده در ساختن بتن سنگ دانه گفته مي‌شود. سنگدانه‌ها تقريباً 75 درصد حجم بتن را تشكيل مي‌دهند. سنگدانه‌هاي بتن بايد جوري دانه بندي شوند كه استخوان‌بندي تو پر آن و داراي كمترين جاي خالي و بيشترين وزن فضايي شود. اين دانه‌ها بايد طوري مخلوط گردند كه همواره فضاي خالي به مقدار حداقل كاهش يابد، به طوري كه كمترين مقدارسيمان مورد مصرف قرارگيرد. براي اين منظور دانه بندي بايد خوب وپيوسته باشد.
بايستي به طور كلي دانه بندي به ترتيبي باشد كه 95 درصد آن از الك 76/4 ميليمتر وتمام دانه‌هاي آناز سرندي كه داراي سوراخ هايي به قطر 5/9 ميليمتر است، عبور كند. در مورد شن عكس ماسه است.يعني بايستي 90 درصد آن بر روي لاك 76/4 ميليمتر باقي بماند.و ضمناً قطر دانه‌هاي آن براي بتن معمولي از 70 ميليمترتجاوز نكند (ارقام ياد شده مربوط به بتن متعارف است). در اين مورد روش‌ها وجداول خاصي براي تعيين دانه بندي وجوددارد كه مهندسين رادر انتخاب مصالح پر كنندهء بتن كمك مي‌كند.
اساساً مقاومت سنگدانه‌ها بايد از مقاومت بتن بيشتر باشد. علت اين امرتنش‌هاي واردبر سطح تماس يك سنگدانه است كه بسياربيشتر از تنش فشاري وارده مي‌باشد. مقاومت سنگدانه‌ها به تركيبات ساختار داخلي وبافت سطحي آنها بستگي دارد. بنا بر اين مقاومت كم سنگدانه‌ها ممكن است ناشي از ضعف ذرات تشكيل دهندهء آنها يا عدم وجود انجام وچسبندگي كافي بين ذرات باشد وبه طور متوسط مقاومت فشاري رضايت بخش سنگدانه‌ها بين 800-200 كيلوگرم بر سانتي متر مربع است.
سختي يامقاومت دربرابر سايش يكي از مهم ترين خصوصيات بتن‌هاي مورد استفاده در روسازي‌هاي بتني راه‌ها وكف سازي ساختمانها و كارگاه هامي باشد كه خودوابسته به سختي سنگدانه‌ها است.
نبايد لاي وذرات رسي همراه باماسهء طبيعي بيش از 3 درصد حجم آن باشد. اين مقدار براي ماسهء شكسته تا 10 درصد حجم آن مجاز مي‌باشد. قبل از مصرف ماسه بايستي نمونهءآن را در استوانهء شيشه اي ريخت وآب اضافه نمود وحجم‌هاي همراه با آنرا بدست آورد. اگر خاك رس زياد باشد آب بتن رامي مكد و دوغاب خاك رس درست مي‌كند كه دور دانه‌هاي سنگ را اندودمي كند و مانع چسبيدن دوغاب سيمان به بدنهء نمي شود. درنتيجه از تاب بتن كاسته مي‌شود. نمك‌هاي گوناگون نيز به بتن آسيب مي‌رسانند و ازتاب آن مي‌كاهند. براي جلوگيري از اين مسئله قبل از مصرف دانه‌هاي سنگي آنها را با آب تميز به خوبي شستشو مي‌دهند. اين عمل نبايستي باعث جداشدن دانه‌هاي ريز از دانه‌هاي درشت تر و در نتيجه به هم خوردن پيوستگي دانه‌هاي سنگي شود.
از جمله اضافات همراه بادانه‌هاي سنگي كه باعث اختلال در خودگيري بتن مي‌شوند، علاوه برخاك رس مي‌توان از قليايي ها، سنگ‌هاي گوگردي و اجسام نباتي و آلي نام برد.
دانه‌هاي سنگي يخ زده را بايستي پيش از مصرف گرم نمود تا قابل مصرف شوند.
–    آب
آب درتهيه ءبتن به صورت آب مخلوط در بتن وپس از بتن ريزي براي عمل آوردن بتن استفاده مي‌شود.
–    آب مخلوط دربتن: كيفيت آب دربتن از آن جهت حائز اهميت است كه ناخالصي‌هاي موجوددر آن ممكن است درگيرش سيمان اثر گذارد واختلالاتي به وجود آورد. همچنين آب نامناسب ممكن است روي مقاومت بتن اثرنامطلوب گذارد ويا سبب بروز لكه‌هايي در سطح بتن وحتي زنگ زدگي ميلگرد شود.
معمولاً هر آب را كه قابل آشاميدن باشد و بوي مشخصي نداشته باشد و PH آن بين 6 تا 8 بوده وطعم شوري نداشته باشد مي‌توان در بتن مصرف نمود.وجود جلبلك در آب مخلوط در بتن سبب ايجاد حباب هوا در بتن و در نتيجه كاهش مقاومت آن مي‌گردد. استفاده از آب دريا در صورت اضطرار براي اختلاط بتن بدون ميلگرد در صورت اعمال پيش بيني‌هاي لازم مشكل زيادي فراهم نمي كند ليكن استفاده از آب دريا براي ساختن بتن مسلح خطر خوردگي فولاد را بالا مي‌برد. استفاده از فاضلاب صنعتي مانند فاضلاب كارخانه‌هاي دباغي، رنگ سازي، كك سازي، كارگاه‌هاي شيميايي به عنوان آب مخلوط در بتن باعث كاهش مقاومت فشاري بتن مي‌شود و لذا مصرف آن توصيه نمي شود. آب‌هاي كه داراي فاضلاب معمولي باشند چنانچه در يك سيستم تصفيه به خوبي رقيق شوند اثر قابل توجهي بر روي بتن ندارند ومي توان از آنها براي ساختن بتن استفاده كرد.
آب براي عمل آوردن بتن: واژه عمل آوردن به سلسه اقداماتي گفته مي‌شود كه براي تكميل و پيشرفت هيدراتاسيون سيمان صورت مي‌گيرد و بنابر اين به منظور افزايش مقاومت بتن مورداستفاده قرار گرفته است و به مرحلهء اجرادرمي آيد. به طور كلي توصيه مي‌شود آبي كه براي عمل آوردن بتن مصرف مي‌شود از موادي كه ممكن است روي بتن سخت شده اثر بگذارند عاري باشند.
 تاثير آب بر مقاومت بتن
تغيير مقدار آب باعث تغييرات مقاومت در بتن مي‌گردد. علاوه براملاح همراه باآب وسختي آن كه دربخش مربوط به سيمان در مورد آن بحث شد، عوامل زير بر مقدار آب در بتن موثرند:
–    غلظت بتن مورد نياز
–    درشتي مصالح سنگي مورد مصرف
–    نمناكي مصالح سنگي موردمصرف
–    شكل مصالح سنگي موردنياز و زبري سطح آنها
–    گرما وخشكي هوا در هنگام ساخت و بتن ريزي
–    مقدارسيمان مورد مصرف
–    نوع قالب (چوبي يا فلزي)
هر چه بتن غليظ تر باشد ودانه‌هاي مصالح سنگي درشت تر ونمناك تر باشند وهمچنين سطح دانه‌هاي مصالح سنگي صاف تر و شكل آنها كره اي تر ومحيط مرطوب تر وكم بادتر ومقدار سيمان مورد مصرف كمتر باشد ن مقدار آب لازم براي ساختن بتن كمتر است.
آنچه در اين مطلب بسيار اهميت دارد، تناسب آب و سيمان است. ايده آل ترين كار اين است كه مقدار آب مخلوط را تا حداقل ممكن پايين بياوريم ودرضمن بتن توليدشده نيز به اندازهء كافي پلاستيك باشد و به خوبي در محل لازم جايگزين گردد.
براي بتن معمولي مقدار آب بايد بين 42 تا56 ليتر در هر 100 كيلو گرم سيمان در نظر گرفته شود. تغيير ميزان آب حالات زير را فراهم مي‌آورند.
–    بتن سفت: اين بتن سفت مي‌باشد و ملات آن كمي از ماسه ء شسته نمناك تر است. بتن دانه دانه است وبراي متراكم كردن آن بايستي آن راكوبيد يا به سختي لرزاند. مصرف اين نوع بتن بيشتر درساخت پارك بتني مي‌باشد يا موارد استفادهء خاص دارد.
–    بتن خميري سفت: اين بتن كه ملاتش خميري است، هنگام ريختن مانند عسل مي‌باشد. براي متراكم كردن بايستي آن را لرزاند. مصرف آن دربتنهاي مسلح است.
–     بتن شل: اين بتن بيشتر در بتن‌هاي محافظتي (اطراف ستون‌هاي فلزي وغيره) مصرف مي‌شود.
مقدار آب بتن به دو طريق مشخص مي‌شود.
–    نسبت آب به وزن سيمان براي بتن‌هاي پرمايه
–    نسبت آب به مجموع وزن سيمان ومصالح سنگي
معمولاً براي كم كردن هر 1% فضاي خالي در بتن، بايد درهر متر مكعب 3 ليتر از آب آن كم كردكه البته بايستي ميزان حداقل آب رادر نظر گرفت.
براي اندازه گيري ميزان موردنياز آب مصرفي در بتن آزمايش وارفتگي يا (اسلامپ) انجام مي‌شود.در اين آزمايش از ظرف مخروطي شكلي به ارتفاع30 سانتي متر و يك خط كش استفاده مي‌كند وبه كمك آن و مطابق (تصوير شمارهء 2) ميزان وارفتگي بتن را اندازه گيري مي‌نمايند (جدول شمارهء 2) تفاوت وارفتگي (slump) بتن‌هاي سفت، خميري وشل مشخص شده است.
با توجه به جدول فوق ميزان آب لازمدرساختن انواع بتن‌ها با انواع دانه بندي (حداكثر قطر 75 ميليمتر) مشخص مي‌گردد.
به طور مثال در جدول بالا مقدار آب لازم براي بتن سفت با وارفتگي 5-5/2 وبا دانه‌هاي به درشتي 50 ميليمتر، 145-165 ليتر در يك متر مكعب بتن مي‌باشد.
–    خواص بتن
–    خواص ظاهري
بتن خاكستري رنگ بوده داراي شكل خاصي نمي باشد وبه سادگي به شكل قالب خود درمي آيد. همچنين معمولاً داراي بافت نيست و بدون بو مي‌باشد.
–    خواص فيزيكي بتن
–    وزن فضايي
وزن بتن بيشتر به نوع دانه‌هاي آن وتراكم قطعه بستگي دارد، هر چه دانه‌هاي سنگي سبك‌تر باشند قطعه سبك تر وتاب مكانيكي كمتري رااز خود بروز مي‌دهد. برعكس بتني كه داراي دانه‌هاي سنگي سنگين ترو متراكم تري باشد، قطعه اي وزين تر باتحمل بيشتر ارائه مي‌دهد.اما به طور كلي وزن فضايي بتن دردامنه اي به وسعت 300 –5000 كيلوگرمبر متر مكعب درنوسان است.
–    تخلخل در بتن
ميزان تخلخل بين 8 تا 25 درصد در محاسبات در نظر گرفته مي‌شود كه با بالارفتن آن، قطعهء بتني خواصي همچون مقاومت در برابريخبندان ونيرو را از دست مي‌دهد ودرعوض ضريب هدايت حرارات راكاهش مي‌دهد.
–    عمل يخ زدن
همان طور كه درجهء حرارت بتن سخت كه با آب اشباع شده است، كم مي‌شود آب موجود درمنافذ موئين خمير سيمان، به طرزمشابهي با يخ زدن در لوله‌هاي موئين سنگ ها، يخمي زند و بتن منبسط مي‌شود.در يخ زدن مجدد بتن، انبساط بيشتري رخ مي‌دهد و لذا اثرات دوره‌هاي مكرر يخ زدن وآب شدن، تجمعي خواهد بود.منافذ بزرگ تر بتن كه دراثرتراكم ناقص هنگام عمل آوردن بتن به وجودمي آيند معمولاً پر از هوا مي‌باشند و بنا بر اين به ميزان قابل ملاحظه اي در معرض عمل يخ زدن واقع نمي شوند.
وقتي كه مقدار فشارمنبسط كننده در بتن ازمقاومت كششي آن تجاوز نمايدبتن خسارت خواهد ديد وميزان خسارت، از پوسته شدن سطحي تا از همپاشيدگي كامل متغير است.
معمولاً خسارت از سطحي كه در معرض يخ زدگي قرارمي گيرد شروع مي‌شود وتاعمق آن پيشري مي‌نمايد.
–    خواص مكانيكي
–    خواص فشاري
مقاومت درمقابل فشاردر حقيقت نشان دهندهءمرغوبيت بتن است. ميزان آن به وسيلهء آزمايش فشاري روي نمونه‌هاي استوانه اي، مكعبي و مكعب مستطيل پس از يك دوره زماني مشخص مي‌شود. نيروي فشاري قائم است وبر روي سطوح فوقاني وتحتاني كه كاملاً مسطح وصاف شده اند، واردمي شود. حد مقاومت موقعي است كه نمونه خرد وازهم گسيخته شود. معمولاً مقامت بتن پس از28 روز از ملاك محاسبات قرار مي‌گيرد. دربعضي ازكشورها مقاومت بتن زا پس از 90 روز ملاك عمل قرار مي‌دهند. آنچه مسلم است اينكه مقاومت فشاري نسبت به سن بتن افزايش مي‌يابد.
–    مقاومت كششي
مقاومت كششي بن بسيار كم و مقدارآن در حدود 110 تا 120 مقاومت فشاري آن است، ولي در بتن مسلح وجود فولاد مانع ازتقليل حجم بتن در اثر انقباض ناشي از خود گيري مي‌شود.بر اثر انقباض دوران خودگيري تركهايي ريزدر بتن ايجاد مي‌شود كه خود باعث خواهد شدتا مقاومت كششي به صفر برسد.
مقاومت دربرابر نيروي برشي
تعيين اين مقاومت ازطريق آزمايش مستقيم معمول نيست، بلكه از طريق محاسبات به دست مي‌آيد. مقدار آن درحدود 5/1 تا دوبرابر مقاومت كششي مقطع بتني مي‌باشد.
خواص شيميايي بتن
–    اثر اسيدها
اثر اسيدهابر روي بتن سخت شده، تبديل تمام ياقسمتي ازبتن به تركيبات كلسيم است و آن شامل تبديل هيدروكسيدكلسيم به سيليكات كلسيم هيدراته و آلومينات كلسيم هيدراته به نمك‌هاي كلسيم اسيدمربوطه مي‌باشد.
درشرايط مرطوب SO2 و CO2 و ديگر بخارات اسيدي موجوددر هوا نيز از طريق تحليل قسمتي از سيمان سخت شده وانتقال آن به بيرون از سطح بتن ونهايتا ً جا گذاشتن يك توده ء نرم وخميري شكل تاثير مي‌گذارند.اين نوع حمله بيشتردر نواحي صنعتي رخ مي‌دهد وخسارات چشمگيري به بتن وارد مي‌سازد.
–    اثر بازها
محلول‌هاي رقيق (10 درصد) سوديا پتاس بر روي بتني كه از سيمان پرتلند بامصالح سنگي مقاوم درمقابل محلول‌هاي قليايي تهيه گرديده است، اثر ندارند. در واحدهاي توليدمواد شيميايي كه بتن مستقيماً در معرض سودقرارمي گيرد صدمات جدي به آن واردمي شود.
–    سفيدك
خارج شدن تركيبات آهك از بتن تحت بعضي ازشرايط باعث تشكيل رسوبات املاح روي سطح بتن مي‌گردد كه به آن سفيدك مي‌گويند. براي مثال وقتي آب از ميان بتني كه خوب متراكم نشده است، يا ازميان ترك‌ها ويا در امتداد درزها عبور مي‌كند و در روي سطح بتن تبخير مي‌شودو در آن محل ظاهر مي‌شود، كربنات كلسيم تشكيل شده به صورت رسوب سفيد رنگ باقي مي‌ماند.رسوبات سولفات كلسيم نيز به همين ترتيب بر روي سطوح بتني مشاهده مي‌شود.
همچنين ممكن اس مصرف مصالح سنگي ساحلي شسته نشده دربتن باعث ايجادسفيدك گردد دراين صورت ممكن است املاحي كه سطح دانه‌هاي سنگي را مي‌پوشانند به مرور زمان سبب ايجاد رسوبات سفيدي برروي سطح بتن گردند. گچ و قليايي‌هاي موجود درمواد سنگي اثر مشابهي دارند.
به غير از مسئله حل شدن مواد سيمان و به خارج راه يافتن آنها، بروز سفيدك فقط تا اين حد اهميت داد كه ظاهر بتن را زشت مي‌نمايد.
–    بتن سازي
براي ساختن بتن معمولاً 2/1 متر مكعب شن وماسه، سيمان وآب را به نسبت مشخصات تعيين شده مخلوط مي‌كنند وموردمصرف قرارمي دهند.درهنگام مخلوط كردن آنها بايد در نظر داشت كه دانه‌هاي سنگي تماماً توسط دوغاب سيمان اندود شود ومخلوط يكرنگي به دست آيد.
بتن را دروسائل وتوسط ماشين آلات گوناگوني تهيهمي نمايند.حجم‌هاي خيلي كم بتن را ميتوان با به كار بردن وسائل غير مكانيزه تهيه نمود. درغير اين صورت بايستي آن را به وسيله دستگاه بتن ساز كه آنها هم گونه‌هاي متفاوتي دارد و بر حسب حجم بازدهي طبقه بندي مي‌شوند، تهيه نمود. ( تصوير شماره3)
مدت مخلوط شدن دربتن نيز حداقل دودقيقه مي‌باشدوپس از حداكثر 20دقيقه كه از ساختن بتن مي‌گذرد اين ميزان بر حسب نوع بتن وشرايط محيطي ونوع سيمان متغير است) بايستي بتن را در قالب‌هاي مربوطه ريخت.مدت اختلاط بتن از لحظه اي كه آب واردمنبع بتن سازمي گردد براي تا ظرفيت يك متر مكعب دودقيقه وبراي دستگاههايي كه ظرفيت آن اضافه بر يك متر مكعب مي‌باشد براي هر متر مكعب اضافه 15 ثانيه به مدت اختلاط اضافه مي‌شود.
بتن ريزي
بتن را معمولاً به وسيلهء ابزار خاص بتن ريزي درون قالب‌هاي از پيش حاضر شده مي‌ريزند وسپس به روش‌هاي مختلف سعي درخارج نمودن هواي داخل آن مي‌كنند. پس از خشك شدن كه معمولاً چند روز به طول مي‌انجامد از آن هم چون سنگي به عنوان يك عضو فشاري بهره مي‌گيرند.
روش‌هاي گوناگوني بااستفاده ازوسائل مختلف براي بتن ريزي وجود دارد:
–    اولين دسته، روش‌هاي مستقيم مي‌باشندكه در آنها از وسائلي همچون بيل، فرگن، دمبر، زنبه ومانند اينها استفاده مي‌كنند.بتن را مستقيماًدرون قالب مي‌ريزند. البته بايستي در نظر داشت كه اختلاف ارتفاع بين وسيلهءحمل بتن و درون قالب نبايستي بيش از يك متر باشد. زيرا اختلاف ارتفاع زياد (بيش از يك متر) باعث مي‌شودكه دانه‌هاي بتن از هم جدا شوند واختلاط بتن از بين برود.
–     دومين دسته، روشهاي باواسطه مي‌باشددراين طرق از وسائلي همچون ناودان، تسمه‌هاي رونده و پمپ بتن استفاده مي‌نمايند.به اين ترتيب بتن را به سطح مورد نيازحمل ومي ريزند. شيب ناودان نبايستي از 45 درجه تجاوز نمايد و همچنين طول آن نبايستي بيش از 3 متر باشد كه باعث از بين رفتن يكنواختي اختلاط بتن وجداشدن دو غاب سيمان گردد.
بتن را بايستي به وسيلهءوسائلي حمل نمود كه اختلاط آن از بين نرود. در غير اين صورت در محل مصرف قبل از بتن ريزي آن را به ميزان محدود مخلوط مي‌نمايند.
با روش نوين، تحقيقات و بررسي‌هاي اخير، روش‌هاي مختلفي عرضه شده است كه درجاي خود بسيارجالب وحائز اهميت مي‌باشند. ازآن جمله سيستم بتن ريزي تزريقي رامي توان نام برد. ابتدا در اين روش قالب هارا از ماسه، سنگريزه وشن پر مي‌كنند وسپس دوغاب را كه حالت چسبندگي دارد در داخل آن تزريق مي‌نمايند.مورد استعمال آن درپي‌هاي خاص، روكش داخل تونل‌ها ومرمت سدها ومانند اينهاست. اين روش امكانات متنوعي براي استفاده ازبتن به دست مي‌دهد وسبب پيشرفت خصوصيات وامكانات بتن مي‌گردد و مخصوصاً افت وانقباض‌هاي خطرناك و زيان آوررا كاهش مي‌دهد وتاحد زيادي مقرون به صرفه مي‌باشد. همچنين روش پاشيدن بتن بر روي سطوح براي نگاهداري خاك‌ها وكارهاي مشابه موردمصرف دارد.
بتن ريز درهواي گرم
هواي گرم آثاري به شرح زير بر روي بتن خواهد داشت:
–    افزايش ميزان آب موردنياز
–    كاهش اسلامپ
–    زياد شدن سرعت سخت شدن بتن
–    افزايش احتمال ترك‌هاي خميري دربتن
–    بروز اشكال در كنترل ميزان هواي بتن
–    كاهش دوام بتن درصورت عدم رعايت ملاحظات فني
–    عدم امكان دستيابي به سطوح يكنواخت
براي جلوگيري از به وجود آمدن اثار ناطلوب ودستيابي به بتن مناسب با كارآيي و مقاومت زياد رعايت نكات زير هنگام اجراي عمليات الزامي است.
–    آب مصرفي بتن نبايد گرم باشد.
–    يكي از نكات بسيار مهم درهوايگرم دماي سيمان به هنگام اختلاط است. بالا بودن دماي سيما دماي بتن را افزايش مي‌دهد.
–    مصرف مواد افزودني در هوايگرم بايد بر اساس توصيه هاي كارخانه ء سازنده صورت گيرد.
–    درسد سازي به علت بالا بودن عيار سيماندر بتن براي خنثي كردن گرما از مقدار سيمان دور قالب‌ها را با لوله‌كشي گاز فرئون به ميزان لازم سردمي كنند.
بتن ريزي در هواي سرد
در كارهاي بتني، هواي سرد به شرايطي اطلاق مي‌شود كه بيش از سه روز متوالي، متوسط درجهءحرارت روزانه از5 درجهء سانتيگرادكمتر باشد، چنانچه بيش از نيمي از روز دماي محيط بالاي 10 درجهء سنتيگراد باشد هوا تلقي نمي شود. در اين شرايط مراتب زير بايد مورد توجه قرار گيرند:
–    دما، توصيهمي شود هنگامبتن ريزي دمايهيچ قسمت ازبتنتازهاز 10 درجهء سانتيگراد كمتر نباشد. ولي بههر حالاين دما نبايد از5 درجهء سانتي گراد به عنوان حداقل مجاز، كمترشود.
–    برايتهيهءبتندردرجهحرارت زير صفر ايتدا بايد قطعات يخ و مصالح يخ زده را ازمصالح سنگي جداكرد ومصالح سنگي راتابالاي 15 درجه ودرصورت لزوم آب راتا60 درجه ءسانتي گراد گرم نمود. در صورتي كه مصالح سنگي خشك باشد مي‌توان ماسه راتا40درجه ء سانتي گردا گرم كرد، دراين حالت نيز آب نبايداز60 درجه بيشتر گرم شود.
–    تغيير سريع دماي سطح بتن پس از اتمام دور انحفاظت باعث ايجاد ترك در سطوح خارجي خواهد شد.لذا بايددر طول حداقل 24 ساعت اوليه پس ازاتمامدوران نگهداري بتن تدابير لازمرااتخاذنمود.
–    پيش‌بيني‌هاي لازم قبل وحيناجرايبتن ريزي، درهواي سردبه شرح زير است:
–    شن، ماسه و آب مصرفي بايد عاري از برف، يخ و مصالح يخزده باشند.
–    قبل از اجراي بتن ريزي تمامي سطوح در تماس با بتن نظير سطح قالب، آرماتورها و كابل‌هاي پيش تنيدگي بايدعاري از برف ويخ زدگي بوده وحتي الامكان داراي دماي مخلوط بتن مورد نظر باشند.
–    از سيمان‌هاي مخصوص زودگير نظير سيمان تيپ 3 استفاده شود.
–    ازپتوهاي عايق حرارتي مناسب استفاده شود.
–    ازطريق بالا بردن دماي محيط بتن ريزي وايجاد باد شكن مراقبت‌هاي لازم به عمل آيد.
–    فاصلهء حمل بتن حتي الامكان كوتاه باشد.
–    تراكم بتن
چنانچه امكان افت سريع دما هنگام ساختن وريختن بتن به دماي پايين تراز حد مجاز وجود داشته باشد، بايدبتن ريزي متوقف شود.
پس از مرحلهءبتن ريزي، مرحلهءتخليهء هوا بلافاصله آغازمي گردد و آن عبارت از خالي نمودن حجم بتن از هوامي باشد.اين عمل را توسط وسائل مكانيكي وغير مكانيكي انجام مي‌دهند.
روش‌هاي دستي عبارتنداز: كوبيدن بتن به وسيلهءتخماق ياميله وياضربه زدن به قالب. در حالي كه در روش‌هاي مكانيزه ازوسائلي به منظور لرزاندن (مانند ويبراتور) ياكوبيدن ( مانند پرس‌هاي مخصوص بتن سفت) يا لرزاندن ومكيدن هواي داخل بتن استفاده مي‌نمايند. (تصوير شماره 6)
با لرزاندن، دانه‌هاي درشت سنگ درجوار يكديگر جا به جا شده دانه‌هاي ريز جاي خالي ميان دانه‌هاي درشت راپر مي‌كنند وهواي درون بتن بالامي آيد وبه شكل كف ريزدانه رو ميزندكه آنرا «شيربتن » مي‌خواند. كم زدن ويبراتور باعث مي‌شود كه دانه ها، خوب داخل يكديگر نشوند و در نتيجه بتن، پوك خواهد بود.زياد زدن ويبراتور باعث مي‌شود دوغاب سيمان از دانه‌ها جدا گردد. شيلنگ ويبراتور نبايستي به قالب ويا به آرماتور تكيه كند، چون باعث تغييرمحل قالب وايجاد فضاي خالي دور آرماتور خواهد شد. ويبراتور بايستي به صورت عمودي وارد بتن شده و به آهستگي خارج شود ودرون بتن هايي كه قبلا ً ريخته شده اند وارد نشود.معمولاً براي بتن‌هاي معمولي با ويبراتورهاي معمولي مدت نيم تا يك دقيقه زمان براي عمل آوردن بتن احتياج است كه باغلظت بتن ونوع دستگاه تغيير مي‌كند.

 

فهرست مطالب

آشنايي با بتن    1
ساختمان بتن وتاثير چگونگي اجزاي آن    1
تاثير سنگدانه‌ها بر مقاومت بتن    3
تاثير آب بر مقاومت بتن    5
مقاومت دربرابر نيروي برشي    8
خواص شيميايي بتن    8
بتن ريزي    9
بتن ريز درهواي گرم    10
بتن ريزي در هواي سرد    11
عمل آوردن بتن    13
نگاهداري از بتن    13
تاريخچه ساخت و کاربرد بتن سبک    13
بتن سبك غيرسازه‌اي    16
بتن سبك با مقاومت متوسط    17
بتن سبك س زه ای    17
بتن سبك هوادار    19
بتن سبک EPS    22
کاربرد بتن سبک ( فوم سِم) در ساختمان:    23
بتن فوق سبك    24
بتن سبک ( فوم بتن)    26
ويژگي هاي عمده فوم بتن    27
خصوصيات بتن سبك    29
استانداردهاي بتن سبك    30
علل فرسودگي بتن    31
آسيب شناسي و بهسازي بتني    36
عمليات ترميمی    36
برخي ديگر از روشهاي عمليات ترميمي    42
مواد تعميري    45
استفاده از لاستيکهای فرسوده در بتن    61
بتن اسفنجی    63
مقابله با خوردگی بتن    63
بتن های با عملکرد و دوام زیاد    64
بتن‌هاي توانمند و ويژه    66
بتن با مقاومت زياد    68
بتن ها ی دیر گداز    69
ویژگیهای بتن دیر گداز :    70
مواد اصلی بتن دیرگداز :    71
پر كننده های معدنی غیر مقاوم در آتش :    73
طرح مخلوط بتن :    75
بتن های دیر گداز با اتصال سیمانی :    76
فرایند های شیمی حرارتی :    77
بتن های دیر گداز ساخته شده با سیمان پرتلند و سیمان سرباره :    77
استحكام فشاری سرد :    79
بتن دیر گداز با درجه حرارت بالا :    80
جنبه های اقتصادی بتن دیرگداز :    81
بتن عبور دهنده ی نور (لایتراکان)    83
بتن انعطاف پذیر    85
فوم بن    86
بتن هاي با کارايي بسيار زياد (بتن خود متراکم)    88
بتن با سنگدانه بازيافتي    88
بتن‌هاي با نرمي بالا    88
بتن‌هاي ابداعي    89
معايب سطوح بتني و رفع آنها    90
منابع    99

 

و…….

 

 

خرید آنلاین:

در پایان خرید ، لینک دانلود فایل نمایش داده می شود و به ایمیل شما ارسال خواهد شد. راهنمای خرید و دانلود فایل

فرمت فایل: word – حجم فایل: 1 مگابایت