مقدمه و بخشی از پروپوزال
بدیهی است که در هر موضوع و طراحی اولین قدمی که باید برداشته شود، معرفی موضوع و دلایل انتخاب آن می باشد و همچنین ارزش یابی موضوع طراحی، علاوه بر این در ابتدای هر موضوع طراحی باید خواستعه‌های طراحی و موارد خواسته شده در طرح مدنظر قرار گیرد. همچنین روش های طراحی و چهار چوب پژوهش نیز در ابتدای هر طراحی مطرح می گردد. در این فصل ابتدا ما به دلایل انتخاب و تعریف موضوع می پردازیم سپس به پرسش های کلیدی که در طراحی با آن مواجه هستیم پرداخته می شود و در پایان به اهداف اساسی طرح و چهار چوب پژوهش پرداخته می‌شود.

1-1 دلایل انتخاب موضوع
اختراع خط یکی از دستاوردهای مهم تاریخ بشر است که همواره دستخوش تغییرات فراوانی در طول حیات خود بوده است تا به شکل امروزی در آمده است. هنر خوشنویسی در سرتاسر دتیا مورد توجه قرار گرفت وبا توجه به زبان ومکانهای گوناکون شکلهای مختلفی به خود گرفت مانند چینی, عربی, روسی, انگلیسی و….
در ایران نیز این هنر روز به روز مورد توجه بیشتری قرار گرفت وشاخه‌های گوناگونی مانند کوفی, ثلث, نسخ, تعلیق, نستعلیق و….از آن جداشده است. اما این هنر ارزشمند در گذشته بیشتر از زمان حال مورد توجه قرار داشت زیرا در گذشته تمامی مطالب با دست نوشته می‌شد اما امروزه تمامی این کارها بوسیله کامپیوتر صورت می‌گیرد. پس در اینجا این سوال مطرح می‌شود که برای حل این مشکل چه باید کرد؟

برای دانلود و توضیحات بیشتر به ادامه مطلب مراجعه نمائید…

بخشی از مطالب:

فصل اول:
کلیات پژوهش

این پرسش وبسیاری سوال های دیگر موجب شد تا ذهن من به سوی طراحی یک مرکز آموزش هنر خوشنویسی سوق داده شود. همچنین دلایل دیگری نیز دلیل بر انتخاب این موضوع شد که در زیر به برخی از آنها اشاره می‌کنم:
– ارتقای هرچه بیشتر این هنر در بین جوانان وسایر افراد
– وجود پتانسیل‌های بسیار زیاد شهر تکاب در زمینه خوشنویسی که یکی از قطب های خوشنویسی ایران است.

فصل دوم :
مبانی نظری

2-1- مقدمه
یکی از مهمترین شاخصه‌های شکل دهنده هر بنای معماری، توجه به مخاطبان آن است و یکی از بزرگترین ویژگی‌های هر مجموعه شهری (از جمله مجموعه های فرهنگی، هنری، تفریحی، ورزشی و…) میزان توفیق آن در جلب مردم كه به عنوان مالکان اصلی آن میباشند.
دعوت و جذب مخاطبان و برقراری ارتباطی ساده و بی پیرایه با آنان و ایجاد فضایی مناسب جهت تماس با مقوله هنر و فعالیتهای فرهنگی و هنری بدون هیچ گونه تشریفات خاص و دست و پا گیر مهمترین هدف در روند شکل‌دهی به این مجموعه میباشد. در زیر نمونههایی از مبانی نظری که در جهت رسیدن به اهداف فوق در مراحل مختلف طراحی مورد استفاده قرار گرفته است ذکر می‌گردد:
– ایجاد فضای شهری زنده و پویا به عنوان کانون فعالیتهای هنری در خدمت مردم دارای حریم خصوصی برای استفاده عموم و در خدمت فضاهای شهری پیرامون.
– ایجاد فضاهای معماری منطبق و در خدمت فعالیتهای هنری عمومی.
– استفاده از فرمهای نرم (دایره و منحنی و…) به اقتضای عملکردهای مختلف فضاهای هنری.
– ایجاد فضاهای باز، نیمه باز و بسته جهت عملکردهای مجموعه.
– کنار هم قرار گرفتن عملکردهای متنوع با رعایت همسایگی مناسب و حریم فضایی.
– ایجاد وحدت در فرم کلی مجموعه علیرغم استفاده از فرمهای متفاوت.
– برقراری ارتباط مناسب بصری و عملکردی با فضاهای شهری پیرامون.
– توجه به جداره‌های شهری و ایجاد هماهنگی با بافت اطراف برای تعریف لبه‌های شهری.
– رعایت اصول معماری در طراحی اجزاء فضاهای تشکیل دهنده مجموعه.
– استفاده از اصول معماری ایرانی و بومی با استفاده از فرم‌های مدرن (سادگی، سلسله مراتب دسترسی، سلسله مراتب ورود، حریم فضایی، رعایت همجواری و…)
– ایجاد مسیرهای ارتباطی مناسب جهت ایجاد ارتباط فضایی بین اجزاء مجموعه به تبعیت از فرمهای موجود و با استفاده از عناصر طبیعی و غیر طبیعی (فضای سبز، آب نما، رواق و…)
– کنترل خط آسمان به منظور برقراری ارتباط بصری مناسب با محیط پیرامون.
– ترکیب هماهنگ احجام، سطوح و خطوط در طراحی معماری بناهای مجموعه.
معماری باید رابطه¬ای منطقی با زمان پیدا کند. در این حالت زمان از سه مقوله خارج نیست گذشته، حال، آينده. نیاز ما به گذشته غالباً و گاهی مشخصاً از شرایط حال تبعیت می¬کند در هر صورت نگاه به گذشته باید بر مبنای واقعیت باشد.
«تاریخی که معمار بدان نیاز دارد. همان چیزی است که یک قرن پیش «سزاردالی» آن را تاریخ فلسفی معماری نام گذاری کرد تاریخی که سعی آن نه بیان و بازنگری فهرستی از آثار ساخته شده و تحولات فنی موثر در شکل¬گیری ساختمانها از پایان قرن هجدهم به بعد است بلکه هدفش به نمایش درآوردن و دریافتن برجستگی و رخداد تحولات و بازیابی ارزش¬هایی است که در افکار معماران وجود داشته است. و بیان و نقد نافع چیزی است که درک یک بنا را ممکن می¬نماید.
در اهمیت نیازهای حال همین بس که نگرش¬های معماری معمولاً در پاسخگویی به یک یا چند نوع از نیازهای حال شکل می¬گیرند.
اما نیازهای آینده موضوعاتی معمولاً مستقل از شرایط حال هستند و شکل¬گیری آنها رابطه مستقیم با افکار و نگرشها و حتی نظرات فلسفی انسان دارد. از این رو پاسخگویی به آنها مطالعاتی چند بعدی می-طلبد.
ایده¬های معمارانه¬ای موفقند که ابعاد وسیع¬تری از نیازهای مکانی و زمانی معماری را به رسمیت بشناسند با وجود اصالت بخشی به ایده¬های معمارانه در قالب سبک¬ها، سودمندی چنین نگاهی مورد تردید است. در این میان سبک¬های مبتنی به ایده¬های فلسفی از درک ابعاد متنوع و ذوجوانب نیازهای معماری ناتوان یا رویگردانند.
“امروزه موقعیت معماری در مقابل معیارهای فلسفی و تاریخی بیشتر از همیشه مورد مخالفت قرار گرفته و وضعیت آن از اواخر قرن گذشته و سی سال قرن اخیر نیز بدتر و فلاکت¬ بارتر است لااقل در آن موقع هنری وجود داشت که بشود آنرا با احتیاجات معنوی زمان مرتبط دانست. برای زیبایی؛ یک ایده¬ال، یک غایت نهایی و یک اصل و پایه وجود داشت و اگر چه بیشتر جستجوها بیهوده و بی¬ثمر بودند، یا اینکه نتیجه کوششها چیزی یکسان، یکنواخت یا شاید کسل کننده از آب در می¬آمد، اما به هر حال دارای نتایج جدی بودند که خجلت ملتی را دامن نمی¬زدند. اما حال به جز در مواردی نادر، معماری به بازیچه تصورات و تخیلات تبدیل شده است، به صورت ترکیب پیچیده¬ای از فرمها و خطوط درهم مداد، پرگار و خط¬کش و گونیا درآمده است. اگر چه ارگانیسم معماری هنوز وجود دارد و در بعضی موارد بهتر شده است، اما خاصیت سمبلیک آن بی¬هدف و دیوانه¬وار است… شاید [روزی] از این آنارشی، یک هنر واقعی با قواعد منطقی و عقلانی و آزاد از خیال¬بافی¬های پرتوهم کنونی نتیجه شود.”
2-2- مفاهيم فرهنگي معماري ايراني:
حديث معماري امروز ايران ، حديث كمرنگي ارزش‌ها و مفاهيم فرهنگي و تمدن ساز مستور در يك معماري ريشهدار و پوياست. معماري كه در عصر نو به نوشدن جلوه‌هاي تمدن بشري و دوره گسترش فوق تصور ارتباطات و جهاني شدن لجام گسيخته پهنه‌هاي فكر و تمدن، در معرض مخاطرات جدي و گسست‌ها و دوري يكباره از خويشتن مداري، هويت يابي و اصالت طلبي قرار گرفته است .
1- هندسه و انتظام فضايي 2- طبيعت 3- خلوت 4- سلسله مراتب 5- شفافيت و تداوم فضايي 6- انعطاف پذيري 7- ايهام و تداعي
هندسه يا انتظام هندسي:
مورد بسيار مهم در درك معماري‌هاي شرق، نحوه برخورد با مقوله هندسه در بيان افكار و انديشه‌هاست. بدون شك زبان بيان معماري‌هاي جهان بر هندسه استوار است و از طريق روابط هندسي مي‌توان كليت كالبدي را آشكار ساخت. گذر از نظمهاي غريزي يا ناخودآگاه به نظم هاي مبتني بر هندسه، خود فرآيندي آگاهانه بوده و كمالي كه تقارن هندسي نمادي از آن است با دنياي كمال نيافتني آدمي در تضاد است.
هندسه معماري در ايران از اين قانون پيروي مي‌كند، پيچيدگي در كثرت، پيچيدگي در قابليت‌هاي تركيبي پنهان و بازگشت به وحدت و مركزيت. همچنين استواري هندسه در تفكري راه يافته كه بيهودگي و پراكندگي در آن جايي ندارد. قرينه‌سازي يك تفكر استوار است كه با احكام و دستورالعمل‌هاي روشن و با آهنگي منظم به جلو مي‌رود. تكرار حساب شده ستون ها و فضاها در سلسله مراتب تكميلي خود، تكرار زمزمه هاي حقيقت جاودان است .
در مقياس خرد، در معماري ايران سيستم‌هاي تنظيم ابعاد و تناسبات در ساختمان شناخته شده بوده است. اين سيستم‌ها نه تنها به صورت تعيين كننده‌هاي عملكردي و تكنيكي فرم و فضاي معماري بلكه همراه با نيات زيبايي شناسانه براي ايجاد احساس نظم بين اجزاي يك تركيب بصري، به كار مي‌رفته‌اند.
در ايران «پيمون» وسيله تنظيم ابعاد و هماهنگي تناسبات بوده است. نظام پيمون انعطاف پذير و متناسب با مقياس انساني است و در عين بهره برداري از الگوهاي مشترك داراي تنوع مي‌باشد؛ نظام پيمون پيش ساختگي اجزاي معماري را نيز ممكن مي‌سازد .
در معماري ايراني جهت‌هاي اقليمي و آئيني (قبله) در تعيين راستاهاي بنا، همچنين جانمايي عملكردهاي مختلف نقش دارد. اين تاثير تا بدانجاست كه در معماري نقش جهان ميان رون اصفهاني ميدان و جهت قبله شبستان مسجد امام مفصلي هوشمندانه طراحي شده است.
طبيعت :
تفكر درباره طبيعت، اجزاء و عناصر آن، قوانين و نظام متقن حاكم بر جهان هستي همچنين غور در هماهنگي و تعادل موجود در كائنات به عنوان تجلي علم و قدرت الهي يكي از مقولات بسيار مهمي است كه فرهنگ ايراني به آن تكيه دارد. علاوه بر اين قرآن، كتاب آسماني، تمام عالم طبيعت را آكنده از آيه و نشانه‌هايي براي شناخت ماوراي طبيعت مي‌داند. اشارات فراوان در قرآن درباره گياه، آب، نور و اجزاء طبيعت و در نهايت تمثيل بهشتي آنها موجب شده است كه در معماري ايران حضور طبيعت به طور همه جانبه باشد و فضاهاي نيمه باز – نيمه بسته در يك روند سلسله مراتبي به نحوي در كنار يكديگر قرار گرفته باشند كه گويي همواره پاسداشت، احترام و حفظ نعمت‌هاي الهي را كه در قلب طبيعت و اجزاء و عناصر آن وجود دارند گوشزد
مي‌نمايند. نمونه عالي اين نوع معماري، ساختمان هشت بهشت است. هرگاه از سطح‌هاي مختلف آن عبور
مي‌كنيم طبيعت و برشي از آسمان در كنار ما و در زواياي مختلف قرار دارند و تضادهاي داخل و خارج همچون گردش روزگار معرف تصاويري است كه در آن وقار، آرامش و سكوت طبيعت راه گشاي مكث، عبادت و تجليل از به ابعاد گستره جهان است.
حضور و غلبه طبيعت در معماري فقط محدود به عناصر باغ نمي‌شود. جلوه‌هاي ديگري از طبيعت نظير باد و ماه نيز در معماري تاثيراتي گذارده است. حركت باد در ايجاد آسايش ساكنين خانه بسيار موثر است، وجود عنصر منحصر به فرد بادگير نمونه‌اي از تلاش معمار ايراني براي به خدمت گرفتن مواهب طبيعت است. ايراني شب هنگام نيز با غور در طبيعت به آرامش مي‌رسد، رسم تماشا و تمركز در ماه كامل در فصولي از سال خصوصاً پاييز كه درخشش ماه به اوج زيبايي خود مي‌رسد.
در معماري ايراني طبيعت در قالب اختصار و در رنگ سبز و قرمز گلدان‌هاي شعمداني در كنار حوض، لبه ايوان و يا روي پله‌ها خودنمائي مي‌كند. در معماري ايراني آنجا كه معماري براي فراهم آوردن شرايط آسايش انسان از حداقل روزنه و بازشو بهره‌مند است باز طبيعت به صورت استعاره‌اي در هنر تزئين ايراني نظير نقوش فرش و كاشي و مشبك‌هاي پنجره نمايان مي‌شود.

خلوت :
واقعيت شامل مجموعه حقايق و ضد حقايق است. در مقابل هر حقيقتي يك ضد حقيقت وجود دارد كه آن نيز به نوبه خود يك حقيقت است. وقتي تنها حقيقت يا چند حقيقت را در نظر مي‌گيريم فقط نيمي از واقعيت در بر گرفته مي‌شود كه از كمال و خلاقيت بي‌خبر است. (هرمان هسه)
اين حقيقت همان تهي، خلاء و خلوت است. جائي كه براي رسيدن به آن بايد از هست گذشت و نيست شد و در سادگي و بي‌پيرايگي تفكر و تعمق نمود. خلق فضايي مناسب براي خلوت و تفكر همواره يكي از اصول معماري ايراني است. در عرفان اسلامي «خلوت» و «خلسه» و رسيدن به حقيقت بي‌انتها و رسيدن به آرامش ابدي تلقي مي‌شود خلوت، اساس معماري ايراني است، جوهره اصلي فضاي ايراني حياط است و ماده و توده اطراف آن در جهت تفكيك تعريف خلوت‌ها شكل مي‌گيرد. در چنين حياطي با ساخت حوض در مركز حركتي بوجود مي‌آيد، حركت فرد دور حوض و در فضايي خلاء گونه است، آنجا كه تعمق و تدبر بيشتر توصيه مي‌شود، يعني جايي كه شخص بايد از خود بگذرد (صحن مسجد) حتي درخت نيز كاشته نمي‌شود. نمونه بارز اين خلوت حياط مسجد حكيم اصفهان است كه همهمه پيرامون را به خلوتي مثال‌زدني پيوند داده است. پيوستگي خط آسمان در چهار جهت لبه‌هاي حياط بايد رعايت شود و معماري سنتي ايران نمود اين ويژگي است.
ساده‌گرايي و باور عميق به اصل سكون، سكوت و آرامش، مبنا را بر حذف زوائد مي‌گذارد. مراد از سادگي، سادگي كل است، نه جزء. نمونه بارزي از اين سادگي در سكوت و اختصار كلام در اشعار هياكو قابل مشاهده است: «در ته آب آرميده بر سنگ، برگ‌هاي پاييزي» .
در معماري ايراني دالان، فضاي ارتباطي بيرون و درون به شمار مي‌رود. فضاي دالان در معماري ايراني چنان اهميتي مي‌يابد كه به جرأت مي‌توان آن‌را جوهر اصلي فضاهاي خانه‌ها، مساجد و بازارهاي ايراني دانست.
در اين فضاست كه گسستن از بيرون و پيوستن به درون به تدريج حاصل مي‌شود. زندگي جهاني بيرون، صداها، رنگ‌ها و حركات در فاصله زماني كه در اين فضاي ميانجي طي مي‌شود، كم‌كم محو مي‌گردد. اين فضايي است واسطه ميان بشريت (ميدان برون) و روحانيت (شبستان درون). عالمي است ميان جسم و روح و سيري است براي رساندن انسان به نيستي و به هيچ، و جايي كه از بند حواس رهايي يابد و ظواهر و زوائد را بشناسد و از خود دور كند، خود را درك كند و به درياي حقيقت بپيوندد و راه رسيدن به فطرت را طي كند.
انعطاف پذيري :
در معماري و طراحي منظور از واژه انعطاف پذير قابليت تغيير در فضاي ساخته شده و امكان تغيير آن براي دست يافتن به شرايط نيازها و استفاده‌هاي جديد است. اين تعريف يكي از اصول شكل‌گيري معماري به‌ويژه معماري مسكوني در ايران است.
در اين معماري همه چيز در حال تغيير و تحول است و براي فضا نمي‌توان حد و مرزي تصور كرد. عدم قطعيت فضايي و حركت فضايي ديگر از ويژگي‌هاي معماري سنتي ايراني است.
انعطاف‌پذيري در معماري ايران را مي‌توان در سه گونه تنوع‌پذيري، تطبيق‌پذيري و تغييرپذيري با هم مقايسه نمود. تنوع‌پذيري و مفهوم فضاي چند عملكردي از ويژگي‌هاي دروني خانه‌هاي سنتي در معماري ايران است. اين مفهوم با زندگي روزمره مردم هماهنگي و سازگاري كامل داشته و به گونه‌اي سيال در فضاهاي كالبدي خانه جريان داشته است.
سلسله مراتب :
يكي از اصول معماري ايران وجود نظام ترتيب و توالي در جايگزين فضاها و عملكردها و وقوع
فعاليت ها، ديدها و حركت‌هاست. ترتيب و توالي فضاها از اين باور نشئت مي‌گيرد كه در سير تدريجي فضاها تا رسيدن به فضاي مقصد درك و احساس در يك جريان پيوسته رشد و كمال و آماده‌سازي براي نيل به شاهد مقصود قرار مي‌گيرند.
وجود سلسله مراتب در معماري، به نحو بارزي در ارتباط با مفهوم محرميت در فرهنگ كشور مي‌باشد. محرميت در معماري ايران، فضاهايي با روحيه و كاركردهاي گوناگون مي‌آفريند و آنها را از نظر عرصه‌هاي اجتماعي به عمومي، نيمه عمومي، خصوصي و نيمه خصوصي تقسيم مي‌كند. اين عرصه‌ها در معماري ايراني بطور مشخصي از هم تفكيك شده‌اند و نمود آن در مقياس كلان يا به صورت ايجاد بخش‌هاي اندروني و بيروني و حياط‌هاي متعدد با ورودي‌هاي جدا از هم است و يا در مقياس خرد از طريق ساخت عناصر نيمه تثبيت شده كه از دسترسي و يا ديد مستقيم جلوگيري مي‌كند مانند حصير، پرده، ديوار مشبك و شيشه رنگي يا مات.
سلسله مراتب در دو مقياس شهري و تك بنا در معماري ايراني قابل بررسي است. در ايران، اين نظام فضايي اوليه كه حاصل سلسله مراتب پيوسته‌اي از فضاها است به راستاي اصلي مسير بازار ربط دارد كه به طور سنتي از يكي از دوازه هاي اصلي شهر آغاز مي‌شود و معمولاً از ميان شهر تا به دروازه متقابل ادامه مي‌يابد و يا به فضاي هسته‌اي محدوده يك كاخ يا مسجدي شكوهمند متصل مي‌گردد.
در تعريف سلسله مراتب فضا، نور نيز نقش عمده‌اي دارد. حياط كاملاً روشن و فضاي حركت و فعاليت است. ايوان سايه است و فضايي نيمه پويا و نيمه ايستاست و براي سكون موقتي به‌كار مي‌رود و در نهايت اتاق كه تاريك است و نقطه نهايي مسیر حركت است.
در بناهاي عمومي نيز سلسله مراتب فضايي حركتي و بصري لحاظ شده‌اند، در پلان معمول مساجد ايوان براساس هندسه وحدت‌گرا، حياط به عنوان وحدت‌دهنده فضاهاي پيرامون در مركز قرار دارد و حركت از ورودي و سردر مسجد را به ايوان، شبستان و سپس به محراب متصل مي‌كند.
شفافيت
شفافيت از يك اصل هستي شناسي يعني حركت هميشگي و تكاملي هستي از يك كيفيت مادي به كيفيت روحي نشات مي‌گيرد. تجسم اين اصل در تاريخ معماري ايران سير دائمي و تكاملي كاهش ماده و افزايش فضاست، كه به عنوان نمونه در مساجد ايراني به صورت روندتكاملي افزايش سطح حياط (فضا) و كاهش بدنه پيرامون آن (ماده) تاثير داشته است. از طرفي فضاي شفاف در نقطه مقابل مفهوم فضاي بسته قرار دارد.
چنين فضايي، سير حركت انسان و يا نگاه‌ها و در تداومي پيوسته صورت مي‌گيرد. به طوري كه گشايش هاي فضايي در خطوط افقي و عمومي موجب شفافيت در لابلاي ديوارها و ستون‌ها مي‌گردد.
تداوم به كوچكي و بزرگي فضا ارتباطي ندارد در اين معماري فضا هيچ‌گاه با قاطعيت مشخص
نمي‌شود، چنانكه نمي‌توان آن‌را در يك محدوده تماميت يافته تفسير كرد.
فضاهاي داخلي از طريق فضاهاي واسط با بيرون در ارتباطند. حضور فضاي واسط ايوان يكي از
جلوه‌هاي شفافيت و تداوم فضايي در معماري ايراني است.
ايهام و تداعي :
تداعي به نوعي تلقي از محيط و فضا گفته مي‌شود. آنكه فضا، چگونه به خاطر زنده شود. تمامي عناصري كه در ساخت فضا و ترجمان بصري آن نقش دارند، نظير رنگ، بافت، تناسبات، تزئينات، نور، صوت، سايه و … طبيعت اصلي يك مكان هستند.
در عهد باستان، انسان تلقي خود از زندگي را با ساده‌ترين ابزار و در قالب انتزاعي‌ترين نقوش، بر ديواره غارها حك مي‌كرد. اين سير با پيچيده‌تر شدن تلقي انسان‌ها از «خود»، «ديگران»، و «طبيعت» و ماوراءالطبيعت» به همراه ظهور تمدن و دست يافتن انسان‌ها به ابزار خلق هنر، در قالب‌هاي مجرد، در محيط‌هاي گوناگون به ويژه معماري ادامه پيدا كرد.
خطاطي به عنوان نمود ديگري از هنر انتزاعي اسلامي، ملهم از ايهامات و استعاراتي است كه خطاط مسلمان براي بيان ذهنيات خويش كه متاثر از آموزه‌هاي الهي است به كار برده است. خوشنويسي، مشرف‌ترين هنر بصري جهان اسلام نقش همانند شمايل نگاري در هنر مسيحي دارد، زيرا نمودي از جسم مرئي كلام الهي است. در كشورهاي اسلامي مانند ايران كه شمايل نگاري توصيه نمي‌شده، خطاطي در فرم‌هاي غني شده عمودي و افقي و منحني خود با جانمايي مناسب در فضاي معماري، در تداعي مكان نقش بسيار دارد. خط بنايي مزين به آيات قرآن بر روي نواري فيروزه رنگ از كاشي‌هاي لعاب‌دار، تصويري از فضاي روحاني، پاك و مقدس (مسجد ايراني) را در ذهن زنده مي‌كند.
و….

فهرست مطالب:

فصل اول : کلیات پژوهش
مقدمه
1-1 دلایل انتخاب موضوع…………………………………………………………………2
1-2 تعریف مسأله……………………………………………………………………………..3
1-3-پرسش های محوری……………………………………………………………………..4
1-4- هدف از اجرای این پروژه………………………………………………………………….4
1-5-روش های اجرای پروژه……………………………………………………………………..5
نتیجه گیری………………………………………………………………………………………….5

فصل دوم :مبانی نظری
2-1- مقدمه……………………………………………………………………………………..8
2-2- مفاهيم فرهنگي معماري ايراني………………………………………………….11
هندسه يا انتظام هندسي………………………………………………………………………11
طبيعت……………………………………………………………………………………………..12
خلوت…………………………………………………………………………………………………14
انعطاف پذيري…………………………………………………………………………………….15
سلسله مراتب……………………………………………………………………………………..16
شفافيت……………………………………………………………………………………………17
ايهام و تداعي………………………………………………………………………………..18
نتیجهگیری……………………………………………………………………………………..19

فصل سوم :شناخت موضوع
3-1- تاریخچه‌ی انواع خطوط……………………………………………………………..22
3-1-1- کوفی……………………………………………………………………………………..23
3-1-2- کوفی معقلی……………………………………………………………………………..24
3-2- اقلام سته……………………………………………………………………………………….24
3-2-1- محقق……………………………………………………………………………………..25
3-2-2- ریحان……………………………………………………………………………………….26
3-2-3- ثلث…………………………………………………………………………………………26
3-2-4- نسخ جدید………………………………………………………………………..27
3-2-5- توقیع……………………………………………………………………………………..27
3-2-6- رقاع……………………………………………………………………………………………28
3-2-7- خط غبار…………………………………………………………………………………………28
3-3- خطوط ویژه ایرانیان ………………………………………………………………………..28
3-3-1- تعلیق…………………………………………………………………………………………29
3-3-2- نستعلیق………………………………………………………………………………………30
3-3-3- شکسته نستعلیق،شکسته……………………………………………………………………….32
3-4- تصویر و تصور در خط…………………………………………………………………….33
3-5- خوشنویسی قرآنی………………………………………………………………………………33
3-6- خوشنویسی و قالی…………………………………………………………………………………35
3-7-کتیبهنگاری و معماری………………………………………………………………………………..37
3-8- حس آمیزی خطوط اسلامی……………………………………………………………………..41
3-9- خوشنویسی وهنرهای بصری………………………………………………………………………42
3-10- خط و بیان هنری…………………………………………………………………………………..44
3-10-1- خوشنویسی و زبان……………………………………………………………………………44
3-11- تقسیمات طلایی و خوشنویسی………………………………………………………………….46
3-12- نقاشی خط………………………………………………………………………………………….47

فصل چهارم : شناخت اقلیمی
4-1-بررسی موقعیت وجایگاه (شهرستان تیکانتپه)تکاب…………………………………………..54
4-1-1- موقعیت جغرافیایی شهرستان تیکان تپه )تکاب(…………………………………………..54
4-2- وجه تسمیه نام شهرستان ” تیکان تپه”………………………………………………………..56
4-3- موقعیت طبیعی و تاریخی شهر تیکان تپه )تکاب(………………………………………………….57
4-4- بررسی وضعیت جغرافیایی منطقه…………………………………………………………….58
4-5- بررسی جغرافیایی استان آذربایجان غربی………………………………………………………58
4-5-1- بررسی زمین شناسی و خاک استان آذربایجان غربی…………………………………….58
4-6- مشخصات کوههای استان آذربایجان غربی……………………………………………………….59
4-6-1- کوههای آذربایجان به 6 گروه تقسیم می شوند……………………………………………….60
– کوهستان ارسباران یا قراجه داغ…………………………………………………………………………60
– رشته کوه سبلان- جلفا………………………………………………………………………………………….60
– رشته کوه سهند – ابرقوش……………………………………………………………………………………..60
– کوهستان قره داش یا تکاب…………………………………………………………………..61
– کوهستان میشوداغ………………………………………………………………………………61
4-7- وضعیت آب وهوا و اقلیم استان آذربایجان غربی……………………………………62
4-7-1- توده هوای سرد شمالی………………………………………………………………….62
4-7-2- توده هوای قطبی سیبری…………………………………………………………………..62
4-7-3- توده هوای قطبی بحری…………………………………………………………………63
4-7-4- توده هوای حاره بحری……………………………………………………………………..63
4-8- بادها…………………………………………………………………………………………….. 64
4-9- درجه حرارت…………………………………………………………………………………64
4-10- آثار تاریخی و اماکن دیدنی تکاب………………………………………………………..65
4-10-1-زندان سلیمان……………………………………………………………………………….65
4-10-2- زندان برنجه………………………………………………………………………………………..65
4-10-4- قلعه بردینه…………………………………………………………………………………………….66
4-10-3- زندان نبی کندی…………………………………………………………………………….66
4-10-5- چملی گلی……………………………………………………………………………………….67
4-10-6- چشمه تخت سلیمان…………………………………………………………………………….68
4-11- پوشش گیاهی غالب در سطح شهرستان………………………………………………………….68
4-11-1- جنگل را می توان به دو گروه اصلی دسته بندی نمود………………………………………….69
4-11-2- گیاهان خود به سه دسته تقسیم می شود……………………………………………………….70
4-12- ویژگیهای آب وهوای شهرستان تیکان تپه…………………………………………………….72
4-13- نتیجه گیری مطالعات اقلیمی…………………………………………………………………….75

فصل پنجم : ضوابط طراحی
5-1- ضوابط وکاربریهای مجموعه فرهنگی……………………………………………………………78
5-1-1- ضوابط و معیارهای طراحی مراکز فرهنگی…………………………………………………….78
5-2- گالری‌ها……………………………………………………………………………………………….79
5-2-1- ساختار عمومی گالریها………………………………………………………………………..79
5-2-2- ترتیب قرار گیری اشیاء……………………………………………………………………………….80
5-2-3- نورپردازی گالری‌ها…………………………………………………………………………….80
الف) نورپردازی طبیعی (نور روز)…………………………………………………………………..80
ب) نور پردازی جانبی(افقی)………………………………………………………………………..81
ج).نور پردازی مصنوعی……………………………………………………………………………..81
5-3- حرکت و دسترسی گالری‌ها…………………………………………………………………..82
5-4- تنظیم شرایط محیطی………………………………………………………………………..82
5-5- تهویه‌ی مطبوع……………………………………………………………………………….82
5-6- آکوستیک………………………………………………………………………………………83
5-7- حریق…………………………………………………………………………………………..8
5-8- ساختار عمومی فضاهای نمایشی…………………………………………………………..83
5-9- شکل و انواع مختلف صحنه ی نمایش………………………………………………………..84
5-10- شیب سالن نمایش………………………………………………………………………………85
5-11- صندلی تماشاگر……………………………………………………………………………….85
5-12- اتاق رختکن(تنفس بازیگران)……………………………………………………………….85
5-13- اتاق سخنرانی……………………………………………………………………………………86
5-14- نور پردازی صحنه……………………………………………………………………………..86
5-15- آکوستیک……………………………………………………………………………………….86
5-16- ایمنی از حریق………………………………………………………………………………….87
5-17- استانداردهای موزه………………………………………………………………………..88
5-17-1- گالری‌ها………………………………………………………………………………………88
5-18- آمفی تئاتر……………………………………………………………………………………..89
5-19- کتابخانه……………………………………………………………………………………………..90
5-20- اداری………………………………………………………………………………………………..91
5-21- آموزشی………………………………………………………………………………………………92
5-22- انبار…………………………………………………………………………………………………….92
5-23- پارکینگ…………………………………………………………………………………………………93
5-24- تاسیسات………………………………………………………………………………………………93
5-25- بررسی نمونه های موجود………………………………………………………………………..93
5-25-1 فرهنگ سرای نیاوران…………………………………………………………………………..93
5-26- بررسی از نظر اقليم……………………………………………………………………………….93
5-27- بررسی بنا………………………………………………………………………………………….94
5-28- ورودی…………………………………………………………………………………………….94

فصل ششم : برنامه ریزی طرح
6-1- شناخت بستر طرح…………………………………………………………………………………..101
6-1-1- موقعیت استقرار سایت در شهر……………………………………………………………………101
6-2- شناخت ویژگی های سایت…………………………………………………………………………….102.
6-3- دسترسی به سایت……………………………………………………………………………………………103
6-4- دلایل انتخاب سایت…………………………………………………………………………………….103
6-5- تحلیل سایت…………………………………………………………………………………………….104
6-5-1- قرارگیری سایت در مقابل باد وباران……………………………………………………………106
6-5-2- جهت گیری درمقابل آفتاب……………………………………………………………………………106
6-5-3- همجواری ها ……………………………………………………………………………………………..107
برنامه فیزیکی طرح…………………………………………………………………………………………………108

بخش هفتم :طراحی
7-1- روند طراحی……………………………………………………………………………………………………112
7-1-1-کانسپت ونحوه رسیده به طرح…………………………………………………………………………..112
7-2- ایده های طراحی……………………………………………………………………………………………..114
7-2-1- طرح شماره 1………………………………………………………………………………………………114
7-2-2- طرح شماره2…………………………………………………………………………………………………..115
7-2-3- طرح شماره3………………………………………………………………………………………………..116
پلان های معماری………………………………………………………………………………………………………117
7-3- تصاویری از طرح نهایی………………………………………………………………………………….122
منابع و ماخذ………………………………………………………………………………………………………..129
فهرست تصاویر
تصویر(3-1)- خط کوفی اولیه……………………………………………………………………………………23
تصویر (3-2)- سیستم نقطه گذاری ابن مقله…………………………………………………………………24
تصویر(3-3)- خط محقق، بایسنقر میرزا………………………………………………………………………25
تصویر(3-4)- خط توقیع…………………………………………………………………………………………..27
تصویر(3-5)- خط تعلیق محمدکاظم اصفهانی…………………………………………………………………29
تصویر (3-6): میرعمادالحسنی…………………………………………………………………………………..31
تصویر (3-7) :سلطانعلی مشهدی……………………………………………………………………………………. 31
تصویر(3-8)- کوفی شرقی، 1050 م…………………………………………………………………………35
تصویر(3-9)- فرش به خط نستعلیق یازدهم / هفدهم…………………………………………………………..36
تصویر(3-10)-قالیچه دعا، قرن دهم ق…………………………………………………………………………….37
تصویر(3-11)- محراب اولجایتو، اصفهان710ق/ 1307م……………………………………………………..39
تصویر(3-12)- کتیبه به خط ثلث، مسجدشیخ لطف الله اصفهان………………………………………………40
تصویر(3-13)-آیه18 سوره جن، سرامیک…………………………………………………………………………….46
تصویر(3-14)- تقسیمات طلایی در خط میر عماد………………………………………………………………….47
تصویر(3-15)- رضا مافی 1358………………………………………………………………………………………….49
تصویر(3-16)- اسرافیل، شیرچی……………………………………………………………………………………..51
تصویر(3-17)- جوا بختیاری…………………………………………………………………………………………….51
تصویر(4- 1) : نقشه ایران و موقعیت شهرستان تیکان تپه)تکاب( و تخت سلیمان……………………………..54
تصویر(4- 2)- موقعیت شهرستان تیکان تپه (تکاب) و تخت سلیمان در نقشه راههای ارتباطی آذربایجان………..57
تصویر(4-3)- پوشش گیاهی و منظر طبیعی موجود .………………………………………………………………..69
تصویر(4-4)- پوشش گیاهی و منظر طبیعی موجود در منطقه ………………………………………………….72
تصویر (5-1)- ورودی بنا نیاوران………………………………………………………………………………………..94
تصویر (5-2)- محوطه فرهنگسرای نیاوران……………………………………………………………………………95
تصویر (5-3)- حیاط مرکزی فرهنگسرای نیاوران……………………………………………………………………95
تصویر (5-4)- درب ورودی حیاط اصلی……………………………………………………………………………..96
تصویر (5-5)- محوطه حیاط اصلی فرهنگسرای نیاوران…………………………………………………………..96
تصویر (5-6)- نگار خانه فرهنگسرا…………………………………………………………………………………………97
تصویر (5-7)- کتابخانه ی فرهنگسرا………………………………………………………………………………………99
تصویر (6-1)- همجواری سایت مورد نظر با خیابانهای انقلاب و مخابرات……………………………………….101
تصویر (6-2)- همجواری سایت مورد نظر با خیابانها و اماکن دیگر…………………………………………………102
تصویر (6-3)- قرارگیری سایت در مرکز شهر ونحوه دسترسی ها به آن………………………………………….103
تصویر (6-4)- مسیرهای دسترسی به سایت…………………………………………………………………………….105
تصویر (6-5)- مسیربادهای سرد وپرسوززمستانی وابرهای بارش زا…………………………………………106
تصویر (6-6)- نحوه قرارگیری زمین درمقابل تابش آفتاب………………………………………………………106
تصویر (6-7)- همجواری سایت با ساختمانهای دولتی……………………………………………………………107
تصویر (7-1)- کانسپت طرح……………………………………………………………………………………………113
تصویر (7-2)- طرح اولیه……………………………………………………………………………………………………..114
تصویر (7-3)- طرح شماره2………………………………………………………………………………………………….115
تصویر (7-4)- اسکیس نهایی…………………………………………………………………………………………………..116
تصویر (7-5)- پرسپکتیو دید پرنده از کل مجموعه………………………………………………………………………..122
تصویر (7-6) – پرسپکتیو دید پرنده از مجموعه………………………………………………………………………….122
تصویر (7-7) – سایت طرح به همراه محوطه سازی……………………………………………………………………..123
تصویر (7-8) – محوطه سازی با استفاده از فرم حروف………………………………………………………………..123
تصویر (7-9)- نمای اصلی مجموعه (نمای شرقی)………………………………………………………………………124
تصویر (7-10) – فضای داخلی راهروی دور سالن همایش……………………………………………………………..124
تصویر (7-11) فضای داخلی راهروی دور سالن همایش……………………………………………………………..125
تصویر (7-12)- پرسپکتیو دید ناظر از نمای اصلی…………………………………………………………………….125
تصویر (7-13)- پرسپکتیو دید ناظر از نمای اصلی……………………………………………………………………….126
تصویر (7-14) – فضای داخلی سالن جلسات………………………………………………………………………………126
تصویر (7-15)- فضای داخلی لابی اصلی………………………………………………………………………………………127
تصویر (7-16)- دید ناظر از نمای اصلی……………………………………………………………………………………………..127
تصویر (7-17) – ورودی مجموعه……………………………………………………………………………………………………128
فهرست جداول

جدول (6-1) فضاهای بخش اداری………………………………………………………………………………………..108
جدول (6-2) فضاهای بخش آموزشی………………………………………………………………………………..109
جدول (6-3) فضاهای بخش نمایشگاهی……………………………………………………………………………….109
جدول (6-4) فضاهای بخش اقامتی…………………………………………………………………………….110
جدول (6-5) فضاهای بخش سالن همایش………………………………………………………………..110
جدول (6-6) فضاهای بخش خدماتی……………………………………………………………………………111

تصاویر فایل: