چكيده

آب مظهر پاکی ، حیات و نشانه آبادانی است . استفاده صحیح ،جلوگیری از مصرف بیهوده و توجه به زحماتی که در راه رسیدن آب سالم به دست مصرف کننده می شود ، وظیفه همگانی است نياز به مراكز فرهنگي، هنري، تفريحي درتهران خصوصا براي جوانان متناسب با رشد روزافزون جمعيت ازجمله مسائل مهمي است كه خلق اينگونه فضاها را ايجاب مي كند. امروزه ، مسائل روزمره،مشكلات و نيازهاي باعث شده كه توسعه اين فعاليت ها به نسبت جمعيت و مراكز سكونت ومحلات تهران بسيار اندك بوده وپاسخگويي نياز واقعي جوانان شهر نباشد.

اينگونه فضاهاي فرهنگي وهنري ، بعبارتي فضاي واقعي محصور شهري است كه در درون آن كاربري هاي بسيار متنوع فرهنگي ، آموزشي ، نمايشي و … در كنار هم قرار مي گيرند. محل گذران اوقات فراغت و محل برخوردهاي اجتماعي و معاشرت ها است ، مكاني براي شركت مردم در توليد فرهنگ وهنر، وسرانجام جايي است كه درآن بين شهر و شهروند ، هنرمند و مردم متقابل وپويا ايجاد مي شود.
آب در حالات مختلف تأثيرات متفاوتي بر روي انسان دارد و هرفردی به فراخور سن خويش بهره رواني خاص خود را از آن مي برد. آب درون استخرها که ترکيبات آنها با درخت ها و زيبايي هاي طبيعت باعث آرامش و راحتي روح انسان و توازن زيست شناختي او مي شود. آب جاري در رودخانه ها و کانال ها، با جريان دائمي و پويا شوق حرکت را در آدمي زنده مي کند. آب در آبشارها حالتي ديگر را در آدمي بيدار مي کند، عظمت آبي که جاري است، هيجان زائدالوصفي را در آدمي به وجود مي آورد.

برای توضیحات بیشتر و مشاهده فهرست مطالب و دریافت رساله به ادامه مطلب مراجعه نمائید…

بخشی از مطالب:

“استفاده از حالات مختلف آب در طراحي و معماري به منظور ايجاد احساسات مختلف، يکي از مباني طراحي عناصر معماري آبي، از جمله موزه هاي آب است”

. در محيط دست ساز انسان آب به يکي از چهار شکل زير تبديل مي شود: يک نقطه، يک خط، يک آب نما(صفحه) يا يک مرز يا کناره.
آب در معماري حس هاي پنج گانه ما را به خدمت مي گيرد تا آن را با تمام کالبدمان احساس کنيم. چشم را نوازش ميدهد و به ما خوش آمد مي گويد، زمزمه آن در گوش ما را به سکوت و آرامش ناب دعوت
مي کند، تماس آن روي پوست ما پاکي و خلوص را به ارمغان دارد، رايحه تازه آن شادابي و نشاط ايجاد مي کند و مزه آن ياد آور حيات و زندگي مي باشد.
ترکيب آب با معماري بيش از هر چيز يک تجربه بصري است. حرکت جاري آب در مقابل ايستايي و ثبات معماري تضاد زيبايي دارد. نوري که از حرکت آب انعکاس مي يابد گويي بر روي سقف مي رقصد.
عناصر معماري آب با صداي خود پيام هاي دعوت را به اطراف مي پراکند و ساکنان بنا را به سوي خود مي خواند.
معماري واسطه اي است که ارتباط و يا جدايي بين انسانها، طبيعت و آب را با ياري گرفتن از کليدهاي حسي، فرم و مصالح فراهم مي آورد.
-جمع بندي
آب از دير باز نقشي حياتي در زندگي انسان داشته است و درياچه ها و رودخانه ها نيز همواره آدمي را به سوي خود جذب مي کرده اند. در گذشته اي نه چندان دور که انسان آب را به عنوان يکي از اجزا و عناصر معماري منظر و طراحي شهري مورد استفاده قرار داد همواره جلوه هاي مختلف آن باعث تهييج و تحريک گرايش انسان به زيبايي شده است. استخرهاي بزرگ در طراحي هاي دوره رنسانس و همچنين وجود حوض ها در معماري اسلامي، نشان مي دهد که آب وراي نقش پر اهميت آن در تمدن و فرهنگ، ريشه در روح و روان آدميان دارد.
هم اکنون نيز آب به شکل گذشته در معماري و طراحي ما تأثير مي گذارد و فقط قالب استفاده آن اندکي تغيير کرده است. امروزه از آب به شکل هاي متفاوت تر و مهيج تر در کالبد شهر استفاده مي شود و اين شايد به خاطر اهميت روزفزوني است که آب در زندگي انسان پيدا کرده است.
-چگونگی شکل گیری حجم معماری
ايده اصلي در شكل گيري فرم اين گزينه استفاده از شكل موج بوده است كه با يك حركت قوي نمايان مي شود.كه البته در مراحل بعدي مي توان باتكرار حركت هاي مواج در داخل ساختمان بصورت متنوع تر زيبايي هاي خاص را با الهــــام از حركت هاي آزاد و سيال آب ايجاد كرد. درنظرگرفتن جداره منحني از جنس شيشه و استفاده از آب راكد(نماد آرامش) بصورت حوضچه هايي متناسب بافرم حجم مي تواند انعكاس آب را در حجم بيان كند.
در کنار حجم موج شکل یک حجم ذوزنقه درنظرگرفته شده که نشان دهنده خط بی پایان افق است که احساسات و آرزوها را تقویت می کند و ما را به سمت حرکت سوق می دهد.
حرکت دایره ای شکل اطراف حجم مي تواند نشان دهنده چرخه آب باشد و همچنین آرزوی امکان حیات تازه را به همراه داشته باشد (زایش مداوم آفرینش)
مقدمه
آب مظهر پاکی ، حیات و نشانه آبادانی است . استفاده صحیح ،جلوگیری از مصرف بیهوده و توجه به زحماتی که در راه رسیدن آب سالم به دست مصرف کننده می شود ، وظیفه همگانی است نياز به مراكز فرهنگي، هنري، تفريحي درتهران خصوصا براي جوانان متناسب با رشد روزافزون جمعيت ازجمله مسائل مهمي است كه خلق اينگونه فضاها را ايجاب مي كند. امروزه ، مسائل روزمره،مشكلات و نيازهاي باعث شده كه توسعه اين فعاليت ها به نسبت جمعيت و مراكز سكونت ومحلات تهران بسيار اندك بوده وپاسخگويي نياز واقعي جوانان شهر نباشد.
اينگونه فضاهاي فرهنگي وهنري ، بعبارتي فضاي واقعي محصور شهري است كه در درون آن كاربري هاي بسيار متنوع فرهنگي ، آموزشي ، نمايشي و … در كنار هم قرار مي گيرند. محل گذران اوقات فراغت و محل برخوردهاي اجتماعي و معاشرت ها است ، مكاني براي شركت مردم در توليد فرهنگ وهنر، وسرانجام جايي است كه درآن بين شهر و شهروند ، هنرمند و مردم متقابل وپويا ايجاد مي شود.
احداث موزه آب مي تواند بعنوان يكي از گامهاي اوليه در راه «آموزش مديريت برمنابع و مصرف آب » جايگاه خود را در ميان كانونهاي آموزشي پيدا كند و در عين حال دقايق و ساعاتي خوش را در اوقات فراغت شهروندان تهراني به خصوص نوجوانان و جواناني كه از آن بازديد مي كنند فراهم سازد.
به لطف پروردگار و راهنمائیهای استاد دلسوزم جناب آقای مهندس هدايتيان
شروع به طراحی این مجموعه کردم که حاصل آن پیش روی شماست.
روح هستی بخش تو
چون از بهشت فوران می کند
کلیسایت را سیراب می سازد
ای مسیح !
چون بهشتی محقق
به چهار چشمه انجیل،تقسیم می شود
تمامی جهان را سیراب می کند
و تمامی خلقت را تطهیر

… و اينك مي دانيم كه همگان بي شك بر اهميت آب، اين حيات بخش زندگي واقفند اما اي كاش مردمان ايران زمين هم چون نياكان خود هنوز آناهيتا را الهه آب و پاكي مي‌دانستند و آن را مي‌ستاييدند. اما افسوس كه بسياري از آيين نياكان خود را فراموش كرده اند و در كنار آن آناهيتا را نيز هم. و افسوسم از آن روست كه اگر ستايش آناهيتا را هنوز بر خود واجب مي دانستند با مشكلي كه امروزه با آن مواجهند، ناآشنا بودند. اگر نياكانمان به نسل هاي بعدي ياد داده بودند كه هم چون آنان آب را بستايند ما كنون با مشكل كم آبي مواجه نبوديم.
مشكل كم آبي، بي شك براي مردم ما كه در منطقه اي كم باران زندگي مي كنند و هزاران بار كويرهاي لم يزرع بي آب را ديده اند مشكلي است ملموس اگر چه عواملي همچون عدم بهره وري در ابعاد گوناگون استخراج و نگهداري و مصرف آب. شيوه سنتي غرقابي در كشاورزي، و در نهايت انسان و شيوه هاي غلط مديريت او بر منابع آب است كه به اين مشكل دامن زده‌اند، اما اكثر كارشناسان اين مشكل را تا حد زيادي وابسته به عادات غلط كنوني مردم ما مي دانند و رفع اين مشكل را در گرو توسعه فرهنگي؛ و توسعه فرهنگي جز از طريق آموزشي مستمر به دست نمي‌آيد، و در اين ميان موزه‌ها، نمايشگاه‌ها و كتابخانه هاي تخصصي و مراكز فرهنگي نقشي فراتر از آموزش‌هاي رسمي ايفا مي‌كنند. خاطره آب را شايد بهانه اي بدانيم تا بتواند سهم كوچكي در راستاي اشاعه فرهنگ اصيل ايران زمين داشته باشد و تاثيري هر چند كم و غير مستقيم در جهت تحول عادات غلط مردم اكنون ايران زمين.
اگرچه اين مقوله يكي از عوامل انتخاب خاطره آب بود اما دليلي كه احساسات و هنر يك معمار را مي طلبد، دليلي است كه نه صرفاً منطقي است و نه صرفاً هنري بلكه دليلي است علمي – هنري، هم چون رشته معماري.
فصل اول

بخش اول: مبانی نظری

1-1-1- آب وجايگاه آن

آب وآباداني

« آب الفباي آباداني است و ” بي-آب-آن ” يعني ” بي ” حرف نفي ” بي آب ” ، بدون آب “آن”

پسوند دال بر مکان و موطن است. مثل: گيلان ،ديلمان » لغت نامه دهخدا

طبق بررسي هاي باستانشناسي از حدود 5تا6 هزار سال قبل از ميلاد آب جنبه تقدس داشته است. در فرهنگ خودمان معمولاً به جاي روستا در قديم، آبادي مي گفتند. يعني اينکه حيات بشر به آب ارتباط دارد، اگر آب نباشد زندگي نيست. اجراي تمام شعاير و آداب و رسوم مذهبي به گونه اي با آب معنا پيدا مي کند و آب باعث پاکيزگي و طهارت و انجام فرايض مذهبي است.

2-1-1- مفهوم نمادين آب در اساطير کهن

آب: نماد زندگي، مرگ رستاخيز، راز آفرينش، پاکي و رستگاري، باروري و رشد، تجديد حيات و دگرديسي. آب دو جنبه دارد:
1) دريا: مادر همه انواع حيات، راز معنوي و بي کرانگي، مرگ و حيات مجدد، بي زماني و ابديت، ضمير ناخود آگاه.
2) رودخانه: نماد مرگ و حيات مجدد، جريان زمان در ابديت، مراحل انتقالي چرخه حيات و حلول نيمه خدايان.

3-1-1- گوهر وجودي و ويژگي هاي آناهيتا

آناهيتا مظهر نور است. نخستين نور صادر شده از قلمرو سراسر نوراني اورمزد و در هيئتي از موجودات نوري بي شمار، اما با کالبد انساني.
مظهر پاکي و خرمي و شادماني است و به چهره دوشيزه اي زيبا و با معيارهاي زيبايي شناسي زميني.
گوهري درخشان به سينه آويخته است به نشانه پاکي و شکوه و آراستگي زنانه. بافته اي از نيلوفر هاي آبي بر سر دارد به نشانه پاکي و زلالي آبها.
آناهيتا نيروي سرشتي انسانها است در کار بالندگي و آباداني و سازندگي و ياري دهنده آنها در کار بهره مندي از طبيعت.
« به گمان ما، انسان ايراني که خود را بيش از پيش باز يافته بود و با مفاهيم الهي – انساني پيام زرتشت و ديگر رسولان مشرق زمين – در هزاره اول پيش از ميلاد- بيشتر آشنا شده بود، از ميان ايزدان آريايي، ايزدي را برگزيد و تجسم و عينيت بخشيد که با زمين و سرنوشت زميني انساني، در رابطه تنگاتنگ بود که بدون پشتيباني او نه زمين به خوبي بارور مي شد و نه زندگي اين جهاني به نيکي سامان مي گرفت. گزينش و توصيف و تصوير آناهيتا طبيعي تر از آن مي نمود که به برنامه اي از پيش تدارک ديده شده يا جهت گيري هاي آئيني نياز باشد. او در هيأت ابر انسان، هم بر نزول موهبت هاي آسماني بر زمين نظارت
مي کرد، هم آيتي بود و هم جلال و شکوه جهانداران پارسا و نيک انديش را پاسدار بود. »

و….

فهرست مطالب:

عنوان صفحه

چکیده 1
مقدمه 3
فصل اول
بخش اول: مباني نظري 5
1-1-1- آب وجايگاه آن 5
2-1-1- ممفهوم نمادين آب در اساطير كهن 5
3-1-1- گوهروجودي وويژگي هاي آناهيتا 5
4-1-1-آب از ديدگاه قرآن كريم 6
5-1-1- آب در مذاق حافظ 7
6-1-1- آب وچرخش سال 8
7-1-1- آب وبلاگرداني 9
8-1-1- آب ،نمادبركت 9
9-1-1- آب ودرمان 9
10-1-1- آب چهل ياسين 9
11-1-1- آب تفال و حاجت خواهي 10

بخش دوم: نقش آب در طبيعت 10
1-2-1- آب در طبيعت 10
2-2-1- انسان وآب 11
3-2-1- آب شيرين 12
4-2-1- آب درصنعت 12
5-2-1- كسب انرژي از آب 12
6-2-1- آب وحمل ونقل 12
7-2-1- تصفيه و توزيع آب 13
8-2-1- آب وآلودگي 13

بخش سوم: 13
1-3-1- آب درزندگي روزمره 13
2-3-1- آب ومسئوليت هاي آن 14

بخش چهارم:آب ومعماري 15
1-4-1- عناصرمرتبط باآب در معماري 16
2-4-1- آموزش وكودك وآب 20
بخش پنجم: 21
1-5-1- ايده ها و مفاهيم كلي در طرح موزه آب 21
2-5-1- موزه و عملكرد آن 22
فصل دوم
بخش اول: جايگاه آب و جلوه هاي آن در معماري 23
1-1-2- معبد آناهيتا 23
2-1-2-چهل ستون 23
3-1-2- پل خواجو 23
4-1-2- سي وسه پل 24
5-1-2- شاهزاده ماهان 24
بخش دوم: بررسي نمونه هاي مشابه داخلي 25
1-2-2- موزه هنرهاي معاصر تهران 25
2-2-2- باغ موزه آب قلهك 28
3-2-2- موزه آب يزد(كركسيوني) 42
بخش سوم: نمونه خارجي 44
1-3-2- موزه آب هلندآرنهوم(كركسيوني وكاربردي) 44
2-3-2- موزه آب مورسيا(اسپانيا) 44
3-3-2- موزه تاريخي سياميك(ژاپن) 45
4-3-2- پارك تفريحي-آبي 46

فصل سوم:
بخش اول 46
1-1-3- بررسي،تجزيه وتحليل نيازهاي پروژه 46
2-1-3- برنامه ريزي سراي هستي بخش 48
3-1-3- ساختار عملكردي موزه 49
4-1-3- بررسي عملكردها 50
5-1-3- حوزه معرفي و آموزش 50
6-1-3- گالري ها 51
7-1-3- واحد روابط عمومي و اموربين الملل 51
8-1-3- امورآموزش وتبليغات 52
9-1-3- آب وكودك 52

10-1-3- حوزه پژوهشي 52
11-1-3- حوزه خدمات رفاهي 53
12-1-3- حوزه مالي واداري 53
13-1-3- واحد حفاظت ومرمت 54
13-1-3- واحد حفاظت ومرمت 54
بخش دوم 55
1-2-3- نمودار وروابط اجزاءداخلي ساختمان 55
2-2-3- انتخاب سيستم سازه هاي بهينه 62

فصل چهارم: طراحی موضوع
بخش اول 63
1-1-4- لزوم تحليل سايت پروژه 63
2-1-4- شناخت وتحليل سايت پروژه 63
3-1-4- شهرتهران 64
4-1-4- تقسيمات سياسي استان 65
5-1-4- جغرافياي طبيعي استان 66
6-1-4- پوشش گياهي 66
7-1-4- زمين شناسي 66
8-1-4- حركات فعال زمين 67
9-1-4- حركات فعال زمين 67
بخش دوم 68
1-2-4- حركات فعال زمين 68
1-2-4- شناخت منطقه 22 68
2-2-4- پتانسيل هاي توسعه منطقه 69
3-2-4- وضعيت اقليم وهواشناسي 70
4-2-4- مشخصات جغرافيايي واقليم منطقه 22 شهرتهران 71
5-2-4- طرح تفصيلي منطقه 22 شهرتهران 73
6-2-4- امكانات منطقه 22 73
7-2-4- درياچه پارك چيتگر 74
8-2-4- شبكه دسترسي به منطقه 74
9-2-4- بافت قديم منطقه22 76
10-2-4- شهرك هاي موجود 77
11-2-4- بافت جديد منطقه 22 77
12-2-4- تراكم جمعيت ومسكن در منطقه 22 78
بخش سوم(به سوي طراحي) 79
1-3-4- سايت 79
2-3-4- عبورومروردرسايت 79
3-3-4- ورودي هاي سايت 79
4-3-4- ورودي به بنا 79

5-3-4- مراكز فرهنگي اطراف سايت 80
6-3-4- درختان 80
7-3-4- آب 80
بخش چهارم:چگونگي شكل گيري حجم معماري 81
منابع 83

تصاویر فایل:

************************************************************************************